Мураталиев: Улустун улуу күнү жана Нооруз — эки башка майрам
(жаңыланган 21:07 21.03.2021)
"Бакдөөлөт" коомдук фондунун жетекчиси, кыргыз таануучу Мелис Мураталиев эмнеге Нооруз майрамында "улустун улуу күнү" деп айтыларын түшүндүрүп берди.Нооруз майрамы өлкө эгемендүүлүк алгандан тарта эле ушул аталыш менен белгиленип калды. Негизи кыргызда күн менен түн теңелген жазгы убакты Улустун улуу күнү деп атап, майрамдашкан. Бул тууралуу Мелис Мураталиев Sputnik Кыргызстан радиосуна маек куруп жатып билдирди.
Мураталиев: Улустун улуу күнү жана Нооруз — эки башка майрам
Анын айтымында, Нооруз көчмөн калктын эмес, отурукташып калган чыгыш элдеринин майрамы.
"Кыргызда Нооруз деген майрам болгон эмес. Жазгы күн менен түндүн теңелүүсүн ата-бабаларыбыз Улустун улуу күнү же Улуу күн деп аташкан. Минтип аталып калганы боюнча ар кандай легендалар айтылып жүрөт. Алардын биринде жоо чаап, элде эркек аттуунун баарын кырып кеткенде жаш балдары менен аялдар тоого качып кетишет. Алар бир колотту мекендеп жашап калышат. Жылдар өтүп жаш балдар эрезеге жетип калганда арасынан эң улуусун тандап өздөрүнө хан көтөрүшөт. Ал жөрөлгөнү атайын так ушул күнгө, күн менен түн теңелген, азыркы тилде айтканда 21-мартка коюшат. Анткени күн узарган сыяктуу мындан ары жакшылыктар көп болсун деп тилек кылышат. Балдарын улуусун хан көтөрүп, өзүнчө эл болуп түптөлгөн күндү Улуу күн деп атап, ошондон кийин бул күндү майрамдап калышат. Азыр белгиленип жүргөн Нооруз майрамында аластоо жөрөлгөсүндө бул аталыш колдонулуп жүрөт", — деди Мураталиев.
Кыргыз таануучу Нооруз майрамынын да ар элде келип чыгуу себеби ар кандай болушу мүмкүндүгүн кошумчалады.
Белгилер:
Тема:
Мусаев: мамлекеттүүлүктүн түптөлүшүндө Тыныстановдун ар тараптуу эмгеги бар
Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссиянын төрагасы, филология илимдеринин доктору, профессор Сыртбай Мусаев Касым Тыныстановдун 120 жылдыгына карата беш айлык өтүп жатканын айтты.
Касым Тыныстановду илимий, саясий, маданий жана коомдук интеллигенциянын өкүлү деп таанышыбыз керек. Анткени ар тараптуу инсан болгон. Мындай пикирин Сыртбай Мусаев Sputnik Кыргызстан радиосуна маек куруп жатып билдирди.
Мусаев: мамлекеттүүлүктүн түптөлүшүндө Тыныстановдун ар тараптуу эмгеги бар
Анын айтымында, Тыныстановдун 120 жылдыгынын алкагында өткөрүлүп жаткан иш-чарага бардык каалоочулар катыша алат.
"1920-жылдардагы кыргыздын интеллигенциясынын өкүлдөрү катары Ишеналы Арабаев баштаган Жусуп Абдрахманов, Абдыкерим Сыдыков, Абдыкадыр Орозбеков, Касым Тыныстановду айтсак болот. Мисалы, Жусуп Абдрахмановду "20-жылдардагы кыргыз интеллигенциясынын арстаны" деп келебиз. Ооба, туура, ал киши саясий багыттагы жасаган иштеринен улам ушундай баага татыктуу. Бирок Касым Тыныстанов булардан айырмаланып ар тараптуу адам болгон. Биринчи кезекте аны окумуштуу катары таанысак болот. Саясий, маданий, коомдук ишмердүүлүктү аркалап, өз колу менен зор эмгектерди жасаган жаратман болгон. Ушул жана башка инсандардын эмгегин баалап, кийинки муундарга жайылтуу биздин парзыбыз. Ушундай максатта Касым Тыныстановдун 120 жылдык мааракесинин урматына биздин мекеме атайын конкурс уюштурууда. Анда жогорку, орто жана башталгыч кесиптик окуу жайлар жыйын, тегерек стол, кереге кеңеш, конференция сыяктуу иш-чараларды, сынактарды өткөрүүсү шарт", — деди Мусаев.
Ал кыргыз интеллигенциясынын жасап кеткен иштерин жаштарга жеткирүү үчүн билим берүү программаларына кошулушу зарылдыгын белгиледи.
Белгилер:
Жуматаев: Кыргызстандын илимий даражалары эми ЕАЭБде таанылышы мүмкүн
Улуттук илимдер академиясынын президенти, академик Мурат Жуматаев ЕАЭБге мүчө-мамлекеттердин илимий даражалары уюм ичинде бирдей таанылуусу зарыл экенин айтты.
ЕАЭБдин алкагында илимди интеграциялоого даяр турушубуз керек. Анткени Кыргызстандан башка уюмга мүчө-өлкөлөрдө илим кызматкерлеринин маянасы көбүрөөк болгондуктан, жогорку квалификациялуу адистердин өлкөдөн чыгып кетүү коркунучу жаралышы ыктымал. Бул тууралуу Мурат Жуматаев Sputnik Кыргызстан радиосуна маек берип жатып билдирди.
Жуматаев: Кыргызстандын илимий даражалары эми ЕАЭБде таанылышы мүмкүн
Анын айтымында, биримдиктин алкагында экономиканы эле эмес, илимди дагы интеграциялоо зарыл.
"Евразия экономикалык биримдигине мүчө-өлкөлөрдө илимий даражалардын эки тараптуу таанылуусу боюнча келишим марттын этегинде ЕЭК тарабынан жактырылды. Эми ал кабыл алынуусу шарт. Аталган уюмдун алкагында экономикалык көптөгөн долбоорлор, программалар каралууда. Бирок айрым тоскоолдуктардан улам кээ бирин ишке ашыруу татаал болуп жатат. Ошондуктан ЕЭКтин алдында илимий-техникалык кеңеш түзүлгөн. Ал ЕАЭБде кабыл алынган мыйзамдарды илимий жактан талдайт. Натыйжасын чыгарып бергенден кийин гана сунуштар ишке ашырылат. Бул экономиканы эле алдыга коюп, илим, билим жаатын көңүлдөн тыш калтырууга болбостугун билдирет. Чынында илимди интеграциялоо зарылдыгы бар, тобокелчиликтер да жок эмес. Мисалы, жогорку квалификациялуу адистердин жакшы айлык төлөгөн өлкөлөргө агылуу коркунучу бар. Ошол эле учурда илимий даражалардын ЕАЭБге мүчө-өлкөлөрдө таанылуусу жаш окумуштуулардын мүмкүнчүлүгүн кеңейтет. Ошондуктан биз тобокелчиликтерден коркпостон, тескерисинче, ага даяр турушубуз керек. Сыртка чыгып кеткен адистердин ордун толуктоо менен бул кыйнчылыктан чыгып кетүүгө болот. Ал үчүн өлкөдөгү билим берүүнү жакшыртып, илимдин техникалык базасын чыңдоо зарыл", — деди Жуматаев.
Окумуштуу уюмдун алкагында илимий потенциалды теңдөө аракеттери жүргүзүлүшү керектигин кошумчалады.
Белгилер:
ЕЭК Кыргызстанга шекерди бажы алымысыз алып келип турууга уруксат берди
(жаңыланган 23:58 22.04.2021)
Тарифтик жеңилдик 15-майдан 30-сентябрга чейин болот. Натыйжада Кыргызстанга 40 миң тоннадан ашык кумшекер бажы алымы жок келет.БИШКЕК, 22-апр. — Sputnik. Евразия экономикалык комиссиясынын кеңеши ЕАЭБ аймагына шекерди импорттоодо бажы алымды убактылуу алып турууну чечти. Бул тууралуу ЕЭКтин маалымат кызматы кабарлады.
Мындай чечим комиссиянын кеңешинин жыйынында кабыл алынган.
©
Sputnik / Асель Сыдыкова
ЕЭК белгилегендей, комиссиянын кеңешинин чечими расмий жарыялангандан тартып 10 календардык күндө күчүнө кирет.
Эске сала кетсек, азыр ЕАЭБге кирбеген өлкөлөргө шекер ташуунун бажы алымы тоннасына 340 долларды түзөт.