БИШКЕК, 31-май — Sputnik. Депутат Акылбек Жапаров MegaCom компаниясынын жетекчиси Акылбек Жамангуловдун Иманкадыр Рысалиев менен элдешип алганы тууралуу маалымат тарап жатканын айтып, чын-төгүнүн сурады.

Бүгүн, 31-майда, "КТ Мобайл" мамлекеттик ишканасынын ишмердигин иликтеген депутаттык комиссиянын жыйыны өтүүдө.

"Иманкадыр Рысалиев менен жарашыптыр деген маалымат тарап жатат. Өткөндө келип "мени, үй-бүлөмдү коркутту" дедиңиз эле. Анан биздин комиссия укук коргоо органдарына кайрылып тийиштүү баа берилсин дегенбиз. Өзүңөр эле чече бергидей абал эмес да азыр. Комиссиянын деңгээлине чыкты, сиз арыз жаздыңыз дегендей. Эми силер бала бакчада жүргөн жоксуңар да", — деди Жапаров.

Өз кезегинде Акылбек Жамангулов эч кандай элдешүү жана жарашуу болбогонун белгиледи.

"Андай болгон эмес. Мен ал киши менен (Иманкадыр Рысалиев – ред.) комиссиядан кийин сүйлөшкөн дагы, жолуккан дагы жокмун. Арыз Жоруктар жана кылмыштар боюнча бирдиктүү реестрге катталып, комиссиянын төрагасы Курманкул Зулушевдин каты менен Башкы прокуратура иш козгоптур", — деди ал.

Жамангулов ошондой эле ИИМдин кызматкерлери келгенин, аларга окуяны толугу менен баяндап бергенин айтты. Аны менен кошо депутаттык комиссиянын атынан келген кат боюнча аталган факты Кылмыштар жана жоруктар боюнча бирдиктүү реестрге катталгандыктан арыз жазуудан баш тартканын кошумчалады.

Белгилей кетсек, буга чейин Акылбек Жамангулов ага карата Иманкадыр Рысалиев тарабынан коркутуп-үркүтүү болгонун айтып чыккан. Бирок Рысалиев Жамангуловдун айткан дооматтары суу кечпей турганын билдирген.

Бүгүн Генштабдын маалымат кызматы бул ведомствонун кайра өзгөрүшү боюнча кабарды Sputnik агенттигине тастыктаган.

Мекеменин Facebook баракчасында "Жарандар министрликти түзүүгө кандай карайт?" деген сурамжылоо жүргүзүлгөн. Андагы пикирлерге таянсак, оюн калтыргандардын көбү бул идеяны колдогон.

Эске салсак, Коргоо министрлиги 2014-жылы жоюлуп, КРдин Куралдуу күчтөрүнүн бардыгы Генералдык штабдын карамагына өткөн. Министрлик өкмөткө, штаб мамлекет жетекчисине баш ийерин белгилей кетели.

КРдин Куралдуу күчтөрүнүн Генералдык штабы — аскердик башкаруунун борбордук органы. Өлкөнүн куралдуу күчтөрүн жана башка аскердик түзүмдөрдү жетектеп, аларды даярдоо менен алектенет.

Бул эки органдын аталышына жараша министр же начальник башкарса, КРдин Куралдуу күчтөрүнүн башкы командачысы кандай гана өзгөрүү болбосун Баш мыйзам боюнча президент болот.

Sputnik Кыргызстан агенттиги аскер тармагында жогоруда белгиленгендей, күтүлүп жаткан өзгөрүү боюнча эксперттердин пикирин укту.

Алымкожоев: экөөнүн тең артыкчылыгы бар, бирок кийин Генштабга кайтабыз

Генералдык штабдын биринчи начальниги, запастагы генерал-майор Асанбек Алымкожоев КМШ мамлекеттеринин бардыгында жана Кытайда куралдуу күчтөр Коргоо министрлигине гана баш ийе турганын, бул жагдай Кыргызстанга аталган өлкөлөр менен кызматташууга таасирин тийгизип жатканын белгиледи.

"Мурдагы Советтер Союзунун Коргоо министрликтери аскердик-техникалык жактан өз ара кызматташат. Кыргызстандыкы Генералдык штаб деп аталганы үчүн иштешүүдө кыйынчылыктар жаралып жатканы айтылат. Себеби айрым мамлекеттерде Генштаб Коргоо министрлигине баш ийип, өзгөчө кырдаалдарды жөнгө сала турган орган катары иш алып барат. Биздикилер ушул максатта, тагыраагы, карым-катнаш үчүн министрлик рангына ээ болууга аракет кылып жаткан болушу мүмкүн", — деди Алымкожоев.

Ал Генералдык штабды Кыргызстан өзү ойлоп таппаганын, армиясы чоң батыш өлкөлөр ушундай аталышты алып жүрөрүн белгиледи. Ошондой эле анын министрликтен артыкчылыктары дагы бар экенин айтат.

"Убагында Генштаб бардык күч структуралары бир колдо болсун деген максатта түзүлгөн. НАТО өлкөлөрүнүн куралдуу күчтөрү Генералдык штабдын башкаруусунда. Мындай орган аскерлердин күжүрмөн даярдыгына өзгөчө көңүл бурат. Негизи, Коргоо министрлиги бюджет саясатын чечет. Бизде да Генштаб жоокерлерди даярдоо менен көбүрөөк алектенип, акча каражатын Коргоо иштери боюнча комитет караштырчу. Менимче, азыркы жол менен кете бергенибиз туура болмок. Бирок кандай болгон күндө да азыркы бийликтин чечимин сыйлайбыз", — деди генерал.

Алымкожоев Кыргызстандын Куралдуу күчтөрү 5-10 жылдан кийин кайра Генералдык штабга кайтууну ойлонушу мүмкүндүгүн кошумчалады.

Бейшенов: Коргоо министрлигинин жоюлушуна каршы чыкканбыз

КРдин мурдагы коргоо министринин экс-орун басары Мурат Бейшенов 2014-жылы Генералдык штабга өтөбүз деген демилге көтөрүлгөндө Коопсуздук кеңешине эксперт катары чакырылган экен. Ал ошондо эле кээ бир кесиптештери буга каршы чыкканын айтат.

"Генералдык штаб конституциялык орган эмес, начальниги өкмөттүн мүчөсү эмес. Чоң мамлекет эмеспиз, армиябыз эбегейсиз болбогондон кийин штабдын эмне кереги бар дегенбиз. Бийлик ондогон миллион сом каражатты кетирип түзүмдү бул органга өткөргөн. Алты жыл болду, эмне өзгөрдү? Эми кайра Коргоо министрлиги болот деп жатат. Ички жана эл аралык документтерди алмаштырууга кайрадан ондогон миллион каражат кетет, бул чоң убаракерчилик да", — деди Бейшенов.

Ал убагында Коргоо министрлигин жоюп, Куралдуу күчтөрдү Генштабга өткөргөндөр жоопко тартылышы керек деген оюн кошумчалады.

Чотбаев: мурдагыдай эле Коргоо министрлиги болушу керек

Улуттук гвардиянын мурдагы генералы, афган согушунун ардагери, генерал-полковник Абдыгул Чотбаев Коргоо министрлиги менен Генералдык штабдын ишинде көп деле айырмачылык жоктугун, кеп аларды ким жетектей турганында болуп жатканын айтты.

"Менимче, мурдагыдай эле Коргоо министрлиги болушу керек. Коңшу мамлекеттердин ичинен бизде эле Генштаб болгондуктан алардын жанында толук кандуу орган боло албай жатабыз. Биздики АКШ менен Түркиянын Генералдык штабынын чала варианты болуп калган", — деди генерал-подполковник.

Чотбаев Коргоо министрлигин жоюуга запастагы генералдар башында эле каршы болгонун белгиледи.