Алты өлкөнү бириктирген уюмдун тарыхы. Видеобаян
(жаңыланган 13:25 27.11.2019)
Жамааттык коопсуздук келишим уюмунун өнүгүшү жана түзүлүш тарыхы туурасында билип алсаңыз ашыктык кылбайт. Ага Кыргызстанды кошкондо алты өлкө кирген.Жамааттык коопсуздук келишим уюму жөнүндө Sputnik Кыргызстан жасаган видеоинфографикадан маалымат алсаңыз болот.
Ага алты мамлекет: Кыргызстан, Армения, Белоруссия, Казакстан, Россия жана Тажикстан кирет. Бул өлкөлөрдө 194 миллион адам жашайт.
Жамааттык коопсуздук жаатындагы уюмду түзүү келишимине 27 жыл мурда, 1992-жылдын 15-майында, кол коюлган. ЖККУнун башкы максаты — аталган биримдикке кирген өлкөнү тышкы саясий агрессиядан, эл аралык террорчулуктан жана жаратылыш кырсыктарынан сактоо.
Уюмда ар бир өлкөнүн добушу бар, бардык маселе же суроо консенсус менен чечилет. Союздаш мамлекеттер бири-бирине кыйын учурда жардамга келүүгө даяр.
"Эгерде уюмга мүчө мамлекеттер кайсы бир мамлекеттер тобунун агрессиясына кабылса, ал ЖККУга мүчө өлкөлөргө карата жасалган агрессия катары кабылданат", — деп айтылат Жамааттык коопсуздук боюнча түзүлгөн уюмдун келишиминин төртүнчү беренесинде.
ЖККУнун Борбор Азиядагы Тез арада аракетке келүүчү күчтөрү 10 батальондон жана 4000 аскерден турат.
Коркунуч жаралган учурда жардамга авиация келет: ЖККУнун аскердик учактары менен тик учактары Кыргызстандын Кант шаарына жакын аймакта жайгашкан аба базасында.
Баса, Турдакун Усубалиев боюнча жасалган видеоинфографиканы сөзсүз көрүңүз. Ал Кыргыз ССРин 25 жыл — чейрек кылым башкарган!
Фашисттер кыргыздын чебер аткычын жок кылышкан. Согуш тууралуу 10 факт
Согуш учурунда республика фронтко колдон келген нерселердин бардыгын жөнөтүп турган. Ал учурдагы каатчылык мурда оозго албай турган нерселерди жеп күн көрүүнү мажбурлаган.
©
Sputnik / Даниил Сулайманов
Республиканын ар бир төртүнчү жараны согушка кеткен. Алардын арасында Борбор Азиянын эң чебер аткычы Дүйшөнкул Шопоков болгон. Кийин ал СССРдин баатыры катары тарыхта калган. Салгылаш учурунда фашисттер ага колго түшүп берүүнү сунуштайт. Бирок Шопоков душмандарга ок менен жооп берип, өзүнө дагы ок тиет.
Кыргызстандыктардын Улуу Ата Мекендик согуш учурундагы турмушу тууралуу билүү үчүн Sputnik даярдаган видеоинфографиканы көрүңүздөр.
Белгилер:
Жүрөк тилген видео! Аталардын Улуу Ата Мекендик согуштагы эрдиги
(жаңыланган 14:02 07.05.2020)
Гитлердик армия Советтер Союзуна “бул жактагылар адам эмес, аларды аябастан атуу керек” деген ой менен чабуул койгон. Алардын мындай ой жүгүртүүсүнүн туура эмес экенин далилдөө үчүн миллиондогон киши өмүрү менен кош айтышты.Sputnik агенттигинин видеоинфографикасынан Улуу Ата Мекендик согуш мезгилиндеги ата-бабалардын эрдиги жөнүндө билип алыңыз. Анда фашисттердин Азия элине кандай мамиле жасаганы жана Кыргыз ССРи жалпы жеңишке кандай салым кошкону баяндалат. Бул үчүн көп нерсе жасалган.
Согуш башталган 1941-жылы Советтик Кыргызстанда бир жарым миллион адам жашаган. Ар бир төртүнчү кыргызстандык фронтко кетип, дээрлик 100 миң киши көз жумган.
Көптөгөн кыргыз жоокерлеринин ысымы совет элинин эсинде түбөлүккө калат. Маселен, Кызыл армиянын 20 жаштагы жоокери Чолпонбай Түлөбердиев төшү менен пулеметту тоссо, учкуч Исмаилбек Таранчиев күйүп жаткан самолетун душмандын кылкылдаган танкаларын көздөй багыттаган.
Жоокери согуш отун кечип, кан майданда эл-жерин коргоп жаткан Кыргызстан фронтко жардам берүү үчүн бардык аракетин көрүп жатты. Миңдеген аял эркектердин ордунда станоктордо, талааларда, жада калса шахталарда иштеди. Кыргызстан фронтко көмүр, коргошун, мунай жана азык-түлүк жөнөтүп турган.
Республикага Украина, Россия жана Белоруссиядан заводдор эвакуацияланып, иштей баштаган. Жалпысынан өлкөгө 38 ири ишкана көчүрүлүп, аларда сымап, металл буюмдары, кездемелер, дары-дармек, бут кийим, кант өндүрүлгөн.
Согуш жылдарында Кыргызстанда өнөр жай өндүрүшүнүн көлөмү 22 пайызга жогорулап, металл иштетүү тармагында көрсөткүчтөр 3,5 эсеге, машина куруу 10 эсеге өскөн. Республика электр энергиясын 1,5 эсе көп иштеп чыга баштаган.
Фабриканын жумушчулары үйүнө кеч кайтышчу. Бирок аялдар түнкүсүн эс албастан жоокерлерге ичик, мээлей тигип, моюн орогуч токушкан. Кыргыз аялдарынын колунан жасалган жылуу кийимдер вагондор менен фронтко жөнөтүлгөн.
Онлайн-режимде "Өлбөс полк" акциясына катышыңыз, жол-жобосу да көрсөтүлгөн.
Нью-Йоркто акцияга чыккандар камалууда. Видео
Нью-Йорк полициясы АКШдагы полициянын зомбулугуна нааразы болуп, акцияга чыккандардын арасынан 60 кишини камакка алды. Полиция департаментинин жетекчисинин айтымында, кармалгандар коменданттык сааттын эрежесин бузушкан.
Ал тартип сакчылары мыйзамдын бузулушуна жол бербей турганын айтып, шаар тургундарынын коопсуздугу үчүн бардык кадамдарга барарын белгиледи.