Алты өлкөнү бириктирген уюмдун тарыхы. Видеобаян
(жаңыланган 13:25 27.11.2019)
Жамааттык коопсуздук келишим уюмунун өнүгүшү жана түзүлүш тарыхы туурасында билип алсаңыз ашыктык кылбайт. Ага Кыргызстанды кошкондо алты өлкө кирген.Жамааттык коопсуздук келишим уюму жөнүндө Sputnik Кыргызстан жасаган видеоинфографикадан маалымат алсаңыз болот.
Ага алты мамлекет: Кыргызстан, Армения, Белоруссия, Казакстан, Россия жана Тажикстан кирет. Бул өлкөлөрдө 194 миллион адам жашайт.
Жамааттык коопсуздук жаатындагы уюмду түзүү келишимине 27 жыл мурда, 1992-жылдын 15-майында, кол коюлган. ЖККУнун башкы максаты — аталган биримдикке кирген өлкөнү тышкы саясий агрессиядан, эл аралык террорчулуктан жана жаратылыш кырсыктарынан сактоо.
Уюмда ар бир өлкөнүн добушу бар, бардык маселе же суроо консенсус менен чечилет. Союздаш мамлекеттер бири-бирине кыйын учурда жардамга келүүгө даяр.
"Эгерде уюмга мүчө мамлекеттер кайсы бир мамлекеттер тобунун агрессиясына кабылса, ал ЖККУга мүчө өлкөлөргө карата жасалган агрессия катары кабылданат", — деп айтылат Жамааттык коопсуздук боюнча түзүлгөн уюмдун келишиминин төртүнчү беренесинде.
ЖККУнун Борбор Азиядагы Тез арада аракетке келүүчү күчтөрү 10 батальондон жана 4000 аскерден турат.
Коркунуч жаралган учурда жардамга авиация келет: ЖККУнун аскердик учактары менен тик учактары Кыргызстандын Кант шаарына жакын аймакта жайгашкан аба базасында.
Баса, Турдакун Усубалиев боюнча жасалган видеоинфографиканы сөзсүз көрүңүз. Ал Кыргыз ССРин 25 жыл — чейрек кылым башкарган!
Бишкектеги азык-түлүктүн баасы башка борбор калаалар менен салыштырылды
Кыргызстан, Россия, Казакстан жана Беларустун борбор калааларында азык-түлүктүн апрель айына карата орточо чекене баасы боюнча Улуттук статистика комитети мониторинг жүргүздү.
Жыйынтыгында Бишкекте жууган май арзаныраак экени белгилүү болду. Тагыраагы, шаар тургундары бул майдын бир килограммын 320 сомго (3,8 доллар) сатып алат. Москвада бул азык үч эсе кымбат.
Ошол эле учурда Кыргызстанда жумуртканын 10 даанасы орто эсеп менен 106 сомдон сатылып жатса, Москвада бул товар 101 сом деп бааланып жаткан.
©
Sputnik / Константин Михальчевский
Баалардан тышкары адистер төрт шаардын тургундарынын сатып алуу мүмкүнчүлүктөрүн салыштырып көрдү. Бишкек үч шаардан тең артта калды. Мисалы, апрель айында Бишкекте бир кишинин орточо айлыгына 60 килограмм уй этин сатып алууга болсо, Москванын тургуну бир айлык маянасына 227 килограммдан ашык эт сатып алууга дарамети жетмек. Нур-Султандыктар бир айлыгына 2 тоннадан ашык картошка сатып алса, бишкектиктер 740 гана килограмм алууга мүмкүнчүлүгү жетет.
Белгилер:
Батир сатып алганы жатасызбы? Бишкектеги үйлөрдүн майдагы баасы
Sputnik Кыргызстан ай сайын ачык булактар аркылуу Бишкектеги батирлердин баасына көз жүгүртүп турат. Биз баалардын диапазонун жана түрдүү типтеги (104, 105 жана 106-серия, "хрущевка", индивидуалдуу) бир, эки жана үч бөлмөлүү батирлердин орточо баасын көрсөтүп беребиз. Мындан сырткары, ээси өзү жасай турган "элитка" тибиндеги батирлердин баасын дагы биле аласыздар.
Бул материалды даярдоо үчүн 1 435 жарыяга анализ жасалды.
2021-жылдын май айында борбор калаадагы батирлердин орточо баасы бир аз төмөндөдү. Мисалы, бир бөлмөлүү "хрущевкалар" орто эсеп менен 1 300 долларга арзандады. Жеке типтеги үч бөлмөлүү батирлерге болгон баа 4 100 долларга түштү.
Баарынан да ичин ээси жасап ала турган эки бөлмөлүү батирлер кымбаттаса, ушул эле категориядагы үч бөлмөлүү үйлөр арзандаган.
Ачык булактардагы маалыматтарга караганда, майда бир бөлмөлүү батирдин орточо баасы төмөнкүчө болду:
- 104-серия — 30 300 доллар (26 800дөн 36 500гө чейин);
- 105-серия — 30 600 (26 500 — 36 500);
- 106-серия — 31 700 (26 500 — 37 500);
- "хрущевка" — 25 400 (19 500 — 35 500);
- Жеке типтеги батирлер — 29 400 (от 20 500 до 46 400);
- Ичин ээси жасап алчу "элиткалар" — 34 000 (20 000 — 61 000).
Эки бөлмөлүү батирлердин орточо баасы:
- 104-серия — 36 400 доллар (24 000 — 45 500);
- 105-серия — 40 900 (25 500 — 53 000);
- 106-серия — 44 350 (31 400 — 57 500);
- "хрущевка" — 32 400 (26 500 — 41 500);
- Жеке типтеги батирлер — 41 500 (22 000 — 89 000);
- Ичин ээси жасап алчу "элиткалар" — 50 700 (24 000 — 103 000).
Үч бөлмөлүү батирлердин орточо баасы:
- 104-серия — 43 500 доллар (33 000 — 56 000);
- 105-серия — 52 800 (34 500 — 82 500);
- 106-серия — 55 600 (42 800 — 79 000);
- "хрущевка" — 42 800 (37 600 — 48 500);
- Жеке типтеги батирлер — 52 800 (от 27 500 до 90 500);
- Ичин ээси жасап алчу "элиткалар" — 77 500 (от 38 000 до 170 000).
Белгилер:
Кыйынды кыртышы сүйбөгөн саясат
Кеп америкалык администрациянын чындап эле орчундуу акциясы жөнүндө. Быйыл февраль айында Кошмо Штаттардын жаңы администрациясы өтө маанилүү товарлар менен жабдуу чынжырчасынан өлкөлөрдүн көз карандылыгын иликтөөнү буюрган. Ушул изилдөөнүн жыйынтыгы тууралуу Дмитрий Косыревдун макаласы РИА Новости сайтында жарык көргөн.
Иликтөө Жо Байдендин Европага болгон сапарынын алдында аяктап туру. Иш сапардын алкагында ал РФ президенти Владимир Путин менен да кезигет. Женевада өтө турган бул жолугушуу АКШ багытынын дүйнөлүк аренада эбак бышып жетилген жана абдан олуттуу бурулушунун бир бөлүгү гана болмокчу. Бул тууралуу кеп алдыда болсун.
Ал эми бул изилдөөлөрдүн натыйжасында Американын өзүнүн кеминде эле үч тармакта көз карандылыгы аныкталды. Атап айтсак, дары-дармек, жарым өткөргүчтөр жана сейрек кездешүүчү металлдар (элементтер) менен жабдуу АКШнын талуу маселелеринен. Ар биринде Кытай, башкача айтканда, Кошмо Штаттардын дүйнөлүк аренада тең салмакташ бул державадан кооптуу көз карандылыгы жөнүндө сөз жүрөт.
©
Sputnik / Сергей Ильин
Эксперттер демократтар администрациясы реиндустриализация демилгесин республикачылардан мураска алганын, мында кеп ондогон жылдарга эсептелген программалар жөнүндө экенин белгилешет. Лондондогу The Guardian басылмасынын баяндамачысы бул он жылдыктын аягында Кытай экономиканын көлөмү боюнча АКШны кууп жетерин жоромолдойт. Бул менен дүйнөлүк технологиялык лидерликке ээ болот (дал ушул нерсе Пентагондун түн уйкусун бузууда – ред.). АКШ үчүн лидерликти башкага алдыруу абдан кооптуу. Бири-бирине тыгыз байланышкан бул көрүнүштөрдөгү негизги түшүнүк — "технологиялар". Жылына өндүрүлгөн өндүрүмдөрдүн жалпы көлөмү, албетте, маанилүү, бирок пропагандалык планда гана... Ал эми технологиялык артыкчылык жаатында бул эки ири державанын бирдей макамы бирин азапка салат, ал эми Кытайдын дүйнөлүк технологиялык лидерликке көтөрүлүшү экинчиси үчүн азаптын азабы эмеспи. Жо Байдендин Европага сапары дал ушундай маанайда даярдалган. Жогоруда аталган лондондук гезиттеги макала да ушул дипломатиялык каршы чыгуунун бүт концепциясын так сүрөттөгөн. Байден Батыш лидерлери менен Улуу Британиядагы Корнуоллдо G7 саммитинин алкагында кезикти. Андан соң НАТО жана европалык түзүмдөр менен сүйлөшөт. Эң оболу дээрлик Кытай тууралуу гана кеп козголору болжонгон. Шектене караган европалыктарды Байден бул ирет экинчи кансыз согушка чакырууга ниеткер. Бул ирет Кытай менен... Союздаштары толук түрдө Кошмо Штаттар келтирген жүйөлөргө ынанабы? Татаал собол. Эгер кайра The Guardian басылмасына таянсак, анда атын атабаган дипломат "европалыктарга Кытайдын (тигил же бул кырдаалда) кадамдары жакпашы ыктымал, бирок америкалыктар дүйнөдө күч жагынан тең келген Кытайдын өзү, анын ар кай багыттагы кадамдарынын эч бирин кыртышы сүйбөстүгүн" айтып берген.
Женевадагы саммит бул жагынан алып караганда Байдендин Европага болгон сапарынан тыш. Москва менен эки тараптуу алакалар ал үчүн экинчи планда. Болду-болбоду америкалык президент алдыдагы он жылдыкта АКШ менен Кытайдын кансыз согушу боюнча Россиянын көз карашын билип, тамырын тартып көрөт. Албетте, Москванын Пекин менен тирешке макул болорун эч ким күтпөйт. Анткен менен Россия андай болжолдуу жагдайларда өзүн кандай алып жүрөрүн билип алуу Америкага пайдалуу.
Болбосо бири жеңилип, бири озуп бараткан эки күчтүү держава, бири экинчисине туруштук берүү далалатында. Экөө тең — экономикалык гиганттар жана технологиялык лидерлер, ошондуктан потенциалдуу пайдалуу өнөктөштөр. Бири Россияга эмнелерди гана жасабады, экинчиси андай жамандыктарга барган жок, ыңгайы келген жерден кызматташууну өрчүтүп келет. Мындайда Москванын кандай позициясын элестетүүгө болот?