Талаа-түздө шедеврлерди жараткан. Мелис Убукеевдин сүрөттө калган элеси

Sputnik Кыргызстан маалымат агенттиги өмүрүн атамекендик кинематографияга арнаган инсанды эскерип, анын сүрөттө калган ирмемдерин сунуштайт.

Режиссёр Мелис Убукеев 1935-жылы 17-апрелде Фрунзе (азыркы Бишкек) шаарында төрөлгөн. Атасы Сейиткерим Ибраимов совет мезгили орногон кезде белдүү саясий ишмер болуп, Коммунисттик партиянын Тажикстандагы шаардык комитетинин биринчи секретарлыгына чейин жеткен. Бирок 1937-жылы манап тукумунан чыккандыгына байланыштуу кандуу репрессияга кабылган. Апасы Галия Ибраимова кайраттуу, акылдуу аял болуп, убагында финансы министринин орун басары кызматын аркалаган.

Жаш Мелис атасына коноктоп келген кыргыз интеллигенттеринин, жазуучулардын арасында чоңойгон. Мектепти аяктаган соң Кыргыз мамлекеттик университетинин тарых факультетине тапшырып, аны 1961-жылы аяктайт. Бирок киного болгон сүйүүсү тынчтык бербей, Москвадагы Бүткүл союздук мамлекеттик кинематография институтуна өтүп, 2-курсунда "Тоо дарыясы" аттуу кыска метраждуу даректүү тасмасынын сценарийин жазган. 1964-жылы дипломдук иши катары алгачкы толук метраждуу фильми "Тайгак кечүүнү" тартып, ал эмгеги менен кыргыз улутундагы режиссёр тарткан тунгуч көркөм тасма катары тарыхта калган.

Кийин "Ак Мөөр", үч бөлүктөн турган "Саякбай", жети бөлүктөн турган "Улуу манасчы", "Миң жылдыктын прологу" даректүү тасмаларын, "Манастын ааламы" көркөм-публицистикалык эмгегин жарыкка чыгарган. Ошондой эле көрүүчүлөргө "Түбөлүккө кайрылуу" аттуу тогуз бөлүмдүк чыгармасынын бир сериясы да Манаска арналган. Мындан сырткары "Элеттик роман", "Оймолордун үнү" сыяктуу көркөм тасмаларга, даректүү фильмдерге автордук кылат. Алардын катарын "Советтер Союзуна кызмат кылам", Алыкул Осмонов тууралуу "Акын", Гапар Айтиев жөнүндө "Элдик сүрөтчү", "Түбөлүккө кайрылуу" тасмалары толуктайт. Ошондой эле 1972-жылы "Казакфильм" студиясы режиссёрду атайын чакырып, алардын сунушу менен "Кечки жол чети" телефильмин да чыгарган.

Мелис Убукеев үч жолу турмуш курган. Биринчи үй-бүлөсүнөн Бермет аттуу кыздуу болгон. Экинчи жолу көп жыл телевидениеде иштеген режиссёр Айсулуу Хамзамулинага үйлөнүп, бир уул, бир кызды тарбиялаган. Ал эми үчүнчү турмушунан бир баласы бар. Режиссёр 1996-жылы 27-июлда катуу ооруп, ооруканада каза болгон.

Кыргыздын залкар режиссёру жөнүндө кызыктуу фактыларды Sputnik Кыргызстан маалымат агенттигинин сайтынан окуңуздар.