Толук версиясы
рускырг

Салттуу кийим куп жарашкан кыргыздын мырзалары. Көз кубанткан 15 сүрөт

653
  • Салттуу кийимчен кичинекей Тагай. Кыргыздар эзелтен бөбөктөрдүн кийимдерине кыз-эркегине карабай тумар жана ар кандай мончокторду тагып коюшкан. Эл ичинде тумар, мончок тагуу баланы суук көз, суук сөздөн сактайт деген түшүнүк жашаган.
  • Козу көтөргөн бөбөк. Ал башына калпак, жонуна чапан кийип жайлоодо түшкөн. Салттуу баш кийим катары калпак байыртан тарта азыркы күнгө чейин сакталып, кийилип келет.
  • Жайлоодогу жай турмуш. Оюнга тое элек өспүрүм.
  • Башына көрпө тебетей кийген өспүрүмдөр тогуз коргоол ойноп жатышат. Алардын шымдары таардан тигилген.
  • Сүрөттөгү баланын башындагы телпек деген баш кийим. Ал тебетей сымал төрт талаа болуп бычылат да, козунун же койдун терисинен ичилик салынбай тигилет, жапыз болот. Азыр бул баш кийимди сейрек кездештиребиз.
  • Боз үйдүн түбүндө камчы өрүп жаткан жигит. Илгери үйлѳнѳ турчу жигитке арнап атайын кийим тигишкен. Жеңелери ычкыр ѳргѳн. Жаңы үйлѳнгѳн уулуна арнап атасы кемер кур таккан.
  • Илгери мергенчилер аң уулоого жаргак, теке шымдарды кийишкен. Белине атайын кур илгич курчанып, аңчылыкка керектүү буюмдарды: оттук таш, шибеге, бычак, дүрмөт, ок куюлуучу калыпты дайыма алып жүрүшкөн. Буттарына чарык кийип, ага айрым учурда жааларын сайып койгон.
  • Жылкы менен кыргыздын мырзаларын бөлүп кароо таптакыр мүмкүн эмес. Баса, сүрөттөгү кишинин белиндеги буюм кур илгич деп аталат. Аны мергенчилер жана орто жаштагы эркектер тагынышкан.
  • Шар аккан суунун боюнда Жеңижоктун Аккан суу чыгармасын аткарып жаткан дастанчы Өмүрзак Кайыпов
  • Аңчылык, устачылык, зергерчилик кыргыздын эркектерине мүнөздүү өнөр болуп эсептелген. Керектүү буюмдун баарын усталар өздөрү жасашкан. Алсак, ошол эле боз үйдүн жыгач-ташы, ат жабдыктары, үй оокаттарынын баары усталардын колунан чыккан.
  • Пайгамбар жашынан өтүп калган аксакал. Небересине зергерлик өнөрүн үйрөтүп жаткан учуру. Аксакалдын башындагы калпак болжол менен 1960-жылдары жасалган.
  • Асман тиреген карагайлар, көпкөк асман жана эт бышырып жаткан кыргыздын эркектери. Бул сүрөттү көрүп жөн гана жайлоого кеткиң келет.
  • Эркектер үстүнө жегде кийишкен. Жегде — бул кадимки көйнөк. Ал мезгилде эркек көйнөктөр бөз кездемеден тигилген. Мындай көйнөктү алар 5-6 жаштан баштап өмүрү өткөнгө чейин жонунан түшүрүшкөн эмес.
  • Эркектердин кийими тууралуу дагы бир кызыктуу факт. Илгерки шымдары кийинкилерден бир топ эле айырмаланган. Кышкылары таардан, койдун терисинен, текенин ийленген терисинен бычылып даярдалган. Байлар көбүнчө жаргак шым кийишкен. Жаргак — бул жүнү жыдытылып, мыкты ийленген тери.
  • Климаты катаал шартта жашаган аймактарда кышкысын аял-эркек дебей үстүнө ичик, тон кийишкен. Оокаттуу кыргыздар ичикти илбирс, карышкыр, сүлѳөсүн жана башка жандыктардын терилеринен жасатышкан.
Sputnik Кыргызстан агенттиги "Кийиз дүйнө" коомдук фонду менен салттуу кийим кийген эркектердин сүрөттөрүн сунуштайт. Анда кыргыздын чыныгы жашоосу, турмушу, салт-санаасы жана салттуу кийимдери көрсөтүлгөн.

Улуттук кийимдер: элечек, ак калпак, кеп такыя, шөкүлө, телпек, тебетей
Кеп такыячан эл алдына чыгуу уят болот. Салттуу баш кийимдердин сырлары
Кыргыз элинде илгертеден кийимге байланыштуу бир катар эрежелер болгон. Мисалы, кийимди жерге таштоого, баш кийимге отурууга, аны ыргытууга, айлантууга, баш алган жерге белекке берүүгө болбойт.

Анын ичинде эркек кишинин кийимине да ѳзгѳчѳ мамиле жасалган. Алсак, эркек адамдын кийиминен аттабайт, аны тебелебейт, ал тургай эркектин кийиминин үстүнө аял кишинин, кыз баланын кийими коюлбайт деген түшүнүк жашаган. Бул эркекке болгон сый-урматтын белгиси деп кабыл алынып, балдарды тарбиялоодо чоң мааниге ээ болгон.

Кыргыздын баш кийимдеринин тарыхын билип, көз жоосун алган сүрөттөрдү сөзсүз көрүңүз.

653
  • Салттуу кийимчен кичинекей Тагай. Кыргыздар эзелтен бөбөктөрдүн кийимдерине кыз-эркегине карабай тумар жана ар кандай мончокторду тагып коюшкан. Эл ичинде тумар, мончок тагуу баланы суук көз, суук сөздөн сактайт деген түшүнүк жашаган.
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    Салттуу кийимчен кичинекей Тагай. Кыргыздар эзелтен бөбөктөрдүн кийимдерине кыз-эркегине карабай тумар жана ар кандай мончокторду тагып коюшкан. Эл ичинде тумар, мончок тагуу баланы суук көз, суук сөздөн сактайт деген түшүнүк жашаган.

  • Козу көтөргөн бөбөк. Ал башына калпак, жонуна чапан кийип жайлоодо түшкөн. Салттуу баш кийим катары калпак байыртан тарта азыркы күнгө чейин сакталып, кийилип келет.
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    Козу көтөргөн бөбөк. Ал башына калпак, жонуна чапан кийип жайлоодо түшкөн. Салттуу баш кийим катары калпак байыртан тарта азыркы күнгө чейин сакталып, кийилип келет.

  • Жайлоодогу жай турмуш. Оюнга тое элек өспүрүм.
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    Жайлоодогу жай турмуш. Оюнга тое элек өспүрүм.

  • Башына көрпө тебетей кийген өспүрүмдөр тогуз коргоол ойноп жатышат. Алардын шымдары таардан тигилген.
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    Башына көрпө тебетей кийген өспүрүмдөр тогуз коргоол ойноп жатышат. Алардын шымдары таардан тигилген.

  • Сүрөттөгү баланын башындагы телпек деген баш кийим. Ал тебетей сымал төрт талаа болуп бычылат да, козунун же койдун терисинен ичилик салынбай тигилет, жапыз болот. Азыр бул баш кийимди сейрек кездештиребиз.
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    Сүрөттөгү баланын башындагы телпек деген баш кийим. Ал тебетей сымал төрт талаа болуп бычылат да, козунун же койдун терисинен ичилик салынбай тигилет, жапыз болот. Азыр бул баш кийимди сейрек кездештиребиз.

  • Боз үйдүн түбүндө камчы өрүп жаткан жигит. Илгери үйлѳнѳ турчу жигитке арнап атайын кийим тигишкен. Жеңелери ычкыр ѳргѳн. Жаңы үйлѳнгѳн уулуна арнап атасы кемер кур таккан.
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    Боз үйдүн түбүндө камчы өрүп жаткан жигит. Илгери үйлѳнѳ турчу жигитке арнап атайын кийим тигишкен. Жеңелери ычкыр ѳргѳн. Жаңы үйлѳнгѳн уулуна арнап атасы кемер кур таккан.

  • Илгери мергенчилер аң уулоого жаргак, теке шымдарды кийишкен. Белине атайын кур илгич курчанып, аңчылыкка керектүү буюмдарды: оттук таш, шибеге, бычак, дүрмөт, ок куюлуучу калыпты дайыма алып жүрүшкөн. Буттарына чарык кийип, ага айрым учурда жааларын сайып койгон.
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    Илгери мергенчилер аң уулоого жаргак, теке шымдарды кийишкен. Белине атайын кур илгич курчанып, аңчылыкка керектүү буюмдарды: оттук таш, шибеге, бычак, дүрмөт, ок куюлуучу калыпты дайыма алып жүрүшкөн. Буттарына чарык кийип, ага айрым учурда жааларын сайып койгон.

  • Жылкы менен кыргыздын мырзаларын бөлүп кароо таптакыр мүмкүн эмес. Баса, сүрөттөгү кишинин белиндеги буюм кур илгич деп аталат. Аны мергенчилер жана орто жаштагы эркектер тагынышкан.
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    Жылкы менен кыргыздын мырзаларын бөлүп кароо таптакыр мүмкүн эмес. Баса, сүрөттөгү кишинин белиндеги буюм кур илгич деп аталат. Аны мергенчилер жана орто жаштагы эркектер тагынышкан.

  • Шар аккан суунун боюнда Жеңижоктун Аккан суу чыгармасын аткарып жаткан дастанчы Өмүрзак Кайыпов
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    Шар аккан суунун боюнда Жеңижоктун "Аккан суу" чыгармасын аткарып жаткан дастанчы Өмүрзак Кайыпов

  • Аңчылык, устачылык, зергерчилик кыргыздын эркектерине мүнөздүү өнөр болуп эсептелген. Керектүү буюмдун баарын усталар өздөрү жасашкан. Алсак, ошол эле боз үйдүн жыгач-ташы, ат жабдыктары, үй оокаттарынын баары усталардын колунан чыккан.
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    Аңчылык, устачылык, зергерчилик кыргыздын эркектерине мүнөздүү өнөр болуп эсептелген. Керектүү буюмдун баарын усталар өздөрү жасашкан. Алсак, ошол эле боз үйдүн жыгач-ташы, ат жабдыктары, үй оокаттарынын баары усталардын колунан чыккан.

  • Пайгамбар жашынан өтүп калган аксакал. Небересине зергерлик өнөрүн үйрөтүп жаткан учуру. Аксакалдын башындагы калпак болжол менен 1960-жылдары жасалган.
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    Пайгамбар жашынан өтүп калган аксакал. Небересине зергерлик өнөрүн үйрөтүп жаткан учуру. Аксакалдын башындагы калпак болжол менен 1960-жылдары жасалган.

  • Асман тиреген карагайлар, көпкөк асман жана эт бышырып жаткан кыргыздын эркектери. Бул сүрөттү көрүп жөн гана жайлоого кеткиң келет.
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    Асман тиреген карагайлар, көпкөк асман жана эт бышырып жаткан кыргыздын эркектери. Бул сүрөттү көрүп жөн гана жайлоого кеткиң келет.

  • Эркектер үстүнө жегде кийишкен. Жегде — бул кадимки көйнөк. Ал мезгилде эркек көйнөктөр бөз кездемеден тигилген. Мындай көйнөктү алар 5-6 жаштан баштап өмүрү өткөнгө чейин жонунан түшүрүшкөн эмес.
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    Эркектер үстүнө жегде кийишкен. Жегде — бул кадимки көйнөк. Ал мезгилде эркек көйнөктөр бөз кездемеден тигилген. Мындай көйнөктү алар 5-6 жаштан баштап өмүрү өткөнгө чейин жонунан түшүрүшкөн эмес.

  • Эркектердин кийими тууралуу дагы бир кызыктуу факт. Илгерки шымдары кийинкилерден бир топ эле айырмаланган. Кышкылары таардан, койдун терисинен, текенин ийленген терисинен бычылып даярдалган. Байлар көбүнчө жаргак шым кийишкен. Жаргак — бул жүнү жыдытылып, мыкты ийленген тери.
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    Эркектердин кийими тууралуу дагы бир кызыктуу факт. Илгерки шымдары кийинкилерден бир топ эле айырмаланган. Кышкылары таардан, койдун терисинен, текенин ийленген терисинен бычылып даярдалган. Байлар көбүнчө жаргак шым кийишкен. Жаргак — бул жүнү жыдытылып, мыкты ийленген тери.

  • Климаты катаал шартта жашаган аймактарда кышкысын аял-эркек дебей үстүнө ичик, тон кийишкен. Оокаттуу кыргыздар ичикти илбирс, карышкыр, сүлѳөсүн жана башка жандыктардын терилеринен жасатышкан.
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    Климаты катаал шартта жашаган аймактарда кышкысын аял-эркек дебей үстүнө ичик, тон кийишкен. Оокаттуу кыргыздар ичикти илбирс, карышкыр, сүлѳөсүн жана башка жандыктардын терилеринен жасатышкан.

Белгилер:
Сүрөт, уста, кол өнөрчүлүк, салт, жайлоо, кийим, эркек
Тема боюнча
Тебетей кийип, шуру тагынып... Салттуу кийимди көркүнө чыгарган бөбөктөрдүн 14 сүрөтү
Көйкөлгөн кыздар, балпайган байбичелер. Кыргыздын көз талдырган кийимдери сүрөттө

Апта ирмеми: көркөмдүү муз тазалагычтан тарта жеңилген Конорго чейин

311
  • 19-январда Бишкекте православдар Крещение майрамын белгилешти. Салт боюнча Крещение майрамы сыйынуу менен башталып, андан соң сууга чөмүлүп чыгышат
  • Россиянын Великий Новгородундагы Волхов дарыясында аялдар Крещение майрамында сууга түшүүдө
  • Байкал көлүндөгү муз
  • Индонезиянын Ява аралында Семеру вулканы атылып, анын күлү менен түтүнү 5,6 чакырым бийикке сапырылды
  • Knights Guard хоккей командасынын кыздары Лас-Вегастагы оюн алдында музду тазалап жатышат
  • Израилдин Иордан өрөөнүндөгү токтоп турган фермадагы крокодилдер
  • АКШ президенти Дональд Трамп жана биринчи айым Мелания Трамп Флоридадагы Мар-а-Лаго резиденциясына учар алдында президенттик учакка отуруп жатышат. Дональд Трамп ноябрда өткөн президенттик шайлоодо демократ Жозеф Байденге жеңилген. Трамп атаандашы Байдендин инаугурациясына катышпай турганын айткан
  • АКШнын жаңы шайланган президенти Жозеф Байден Вашингтондо өткөн инаугурацияда ант берип кызматына расмий киришти. Өз сөзүндө Байден салтка айлангандай эле бардык америкалыктар үчүн бирдей президент болорун убада кылды
  • 18-22-январь күндөрү Орловка тоо-лыжа базасында лыжа менен тоодон түшүү боюнча Борбор Азиядан келген спортчулардын катышуусунда FIS эл аралык турнири жана өлкө чемпионаты өттү. Спортчулар лыжа менен тоодон ылдый жолдогу табигый жана жасалма тоскоолдуктардан өтүп мелдешти
  • Бразилиянын Манаус шаарында адамдар COVID-19 жуккан туугандарына кычкылтек баллондорун толтуруу үчүн кезекте турушат. Бразилия коронавирус пандемиясынан катуу жапа чеккен мамлекеттердин бири болду. Акыркы маалыматтарга ылайык, өлкөдө илдетке чалдыккандардын саны 8 миллион 697 миң 368ге жетип, 214 147 адам көз жумган.
  • Чилидеги Конгильо улуттук паркындагы түркүн түстүү жарыктар
  • Нью-Делиде (Индия) Республика күнүнө карата өтүүчү парадга даярданып жаткан бийчилер. 26-январда Индияда башкы улуттук майрамы белгиленет. 1950-жылы ушул күнү өлкө Конституциясын кабыл алып, муну менен Британиянын колониясы статусунан Республика статусуна өткөнүн бекемдеген
  • Америкалык спортчу Алиса Лю Невада штатында көркөмдөп муз тебүү боюнча АКШнын чемпионатына катышып жатат
  • Гондурастык мигранттардын Гватемала полициясы менен кагылышы
  • Вьетнамдагы Шондонг үңкүрүндөгү туристтер
  • Москвадагы санкцияланбаган нааразычылык акциясынын катышуучулары
  • Порт-о-Пренседе (Гаити) вуду мода көргөзмөсүндөгү моделдер
  • UFC мушкери, америкалык Дастин Порье уюмдун эки салмактагы экс-чемпиону ирландиялык Конор Макгрегорду нокаутка түшүрдү. Беттеш 24-январда Абу-Дабидеги Мушкерлер аралы спорттук жайында UFC 257 мелдешинде болду. Порье беттештин экинчи раундунда Макгрегорду сулата чаап, утту
Байден АКШнын президенти катары кызматына расмий киришти, Гватемалада мигранттар менен полициянын ортосунда кагылышуу болду. Sputnik Кыргызстан узаган аптадагы окуялардын сүрөт түрмөгүн сунуштайт.

Индонезиянын Ява аралында Семеру жанар тоо атылып, анын күлү менен түтүнү 5,6 чакырым бийикке сапырылды.

Вашингтондо АКШнын шайланган президенти Жозеф Байдендин инаугурациясы өттү.

Гаитиде Порт-о-Пренседе вуду модасынын көргөзмөсү өттү.

Бразилия коронавирус пандемиясынан катуу жапа чеккен мамлекеттердин бири болду. Өлкөдө илдетке чалдыккандардын саны 8 миллион 697 миң 368ге жетип, 214 147 адам көз жумган.

Бишкекте православдар Крещение майрамын белгилешти.

Нью-Делиде (Индия) Республика күнүнө карата өтүүчү парадга даярдыктар көрүлүүдө.

АКШнын Невада штатында көркөм муз тебүү боюнча өлкө чемпионаты өттү.

Гватемалада Гондурастан барган мигранттар менен полициянын ортосунда кагылышуу болду.

Москвада Алексей Навальныйды колдогон санкцияланбаган нааразычылык акциясы өттү.

Абу-Дабидеги "Мушкерлер аралы" спорттук жайында UFC 257 мелдешинде ирландиялык Конор Макгрегор менен америкалык Дастин Порье кармашты. Порье беттештин экинчи раундунда Макгрегорду сулата чаап утту.

Кыргызстандагы "Орловка" тоо-лыжа базасында лыжа менен тоодон түшүү боюнча Борбор Азиядан келген спортчулардын катышуусунда FIS эл аралык турнири жана өлкө чемпионаты өттү.

311
  • 19-январда Бишкекте православдар Крещение майрамын белгилешти. Салт боюнча Крещение майрамы сыйынуу менен башталып, андан соң сууга чөмүлүп чыгышат
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    19-январда Бишкекте православдар Крещение майрамын белгилешти. Салт боюнча Крещение майрамы сыйынуу менен башталып, андан соң сууга чөмүлүп чыгышат

  • Россиянын Великий Новгородундагы Волхов дарыясында аялдар Крещение майрамында сууга түшүүдө
    © Sputnik / Александр Гальперин

    Россиянын Великий Новгородундагы Волхов дарыясында аялдар Крещение майрамында сууга түшүүдө

  • Байкал көлүндөгү муз
    © Sputnik / Кирилл Шипицин

    Байкал көлүндөгү муз

  • Индонезиянын Ява аралында Семеру вулканы атылып, анын күлү менен түтүнү 5,6 чакырым бийикке сапырылды
    © AFP 2021 / AGUS HARIANTO

    Индонезиянын Ява аралында Семеру вулканы атылып, анын күлү менен түтүнү 5,6 чакырым бийикке сапырылды

  • Knights Guard хоккей командасынын кыздары Лас-Вегастагы оюн алдында музду тазалап жатышат
    © AFP 2021 / Ethan Miller

    Knights Guard хоккей командасынын кыздары Лас-Вегастагы оюн алдында музду тазалап жатышат

  • Израилдин Иордан өрөөнүндөгү токтоп турган фермадагы крокодилдер
    © AFP 2021 / MENAHEM KAHANA

    Израилдин Иордан өрөөнүндөгү токтоп турган фермадагы крокодилдер

  • АКШ президенти Дональд Трамп жана биринчи айым Мелания Трамп Флоридадагы Мар-а-Лаго резиденциясына учар алдында президенттик учакка отуруп жатышат. Дональд Трамп ноябрда өткөн президенттик шайлоодо демократ Жозеф Байденге жеңилген. Трамп атаандашы Байдендин инаугурациясына катышпай турганын айткан
    © AP Photo / Luis M. Alvarez

    АКШ президенти Дональд Трамп жана биринчи айым Мелания Трамп Флоридадагы Мар-а-Лаго резиденциясына учар алдында президенттик учакка отуруп жатышат. Дональд Трамп ноябрда өткөн президенттик шайлоодо демократ Жозеф Байденге жеңилген. Трамп атаандашы Байдендин инаугурациясына катышпай турганын айткан

  • АКШнын жаңы шайланган президенти Жозеф Байден Вашингтондо өткөн инаугурацияда ант берип кызматына расмий киришти. Өз сөзүндө Байден салтка айлангандай эле бардык америкалыктар үчүн бирдей президент болорун убада кылды
    © AFP 2021 / SAUL LOEB

    АКШнын жаңы шайланган президенти Жозеф Байден Вашингтондо өткөн инаугурацияда ант берип кызматына расмий киришти. Өз сөзүндө Байден салтка айлангандай эле бардык америкалыктар үчүн бирдей президент болорун убада кылды

  • 18-22-январь күндөрү Орловка тоо-лыжа базасында лыжа менен тоодон түшүү боюнча Борбор Азиядан келген спортчулардын катышуусунда FIS эл аралык турнири жана өлкө чемпионаты өттү. Спортчулар лыжа менен тоодон ылдый жолдогу табигый жана жасалма тоскоолдуктардан өтүп мелдешти
    © Sputnik / Табылды Кадырбеков

    18-22-январь күндөрү "Орловка" тоо-лыжа базасында лыжа менен тоодон түшүү боюнча Борбор Азиядан келген спортчулардын катышуусунда FIS эл аралык турнири жана өлкө чемпионаты өттү. Спортчулар лыжа менен тоодон ылдый жолдогу табигый жана жасалма тоскоолдуктардан өтүп мелдешти

  • Бразилиянын Манаус шаарында адамдар COVID-19 жуккан туугандарына кычкылтек баллондорун толтуруу үчүн кезекте турушат. Бразилия коронавирус пандемиясынан катуу жапа чеккен мамлекеттердин бири болду. Акыркы маалыматтарга ылайык, өлкөдө илдетке чалдыккандардын саны 8 миллион 697 миң 368ге жетип, 214 147 адам көз жумган.
    © AFP 2021 / MARCIO JAMES

    Бразилиянын Манаус шаарында адамдар COVID-19 жуккан туугандарына кычкылтек баллондорун толтуруу үчүн кезекте турушат. Бразилия коронавирус пандемиясынан катуу жапа чеккен мамлекеттердин бири болду. Акыркы маалыматтарга ылайык, өлкөдө илдетке чалдыккандардын саны 8 миллион 697 миң 368ге жетип, 214 147 адам көз жумган.

  • Чилидеги Конгильо улуттук паркындагы түркүн түстүү жарыктар
    © REUTERS / STRINGER

    Чилидеги Конгильо улуттук паркындагы түркүн түстүү жарыктар

  • Нью-Делиде (Индия) Республика күнүнө карата өтүүчү парадга даярданып жаткан бийчилер. 26-январда Индияда башкы улуттук майрамы белгиленет. 1950-жылы ушул күнү өлкө Конституциясын кабыл алып, муну менен Британиянын колониясы статусунан Республика статусуна өткөнүн бекемдеген
    © REUTERS / ADNAN ABIDI

    Нью-Делиде (Индия) Республика күнүнө карата өтүүчү парадга даярданып жаткан бийчилер. 26-январда Индияда башкы улуттук майрамы белгиленет. 1950-жылы ушул күнү өлкө Конституциясын кабыл алып, муну менен Британиянын колониясы статусунан Республика статусуна өткөнүн бекемдеген

  • Америкалык спортчу Алиса Лю Невада штатында көркөмдөп муз тебүү боюнча АКШнын чемпионатына катышып жатат
    © REUTERS / Orlando Ramirez

    Америкалык спортчу Алиса Лю Невада штатында көркөмдөп муз тебүү боюнча АКШнын чемпионатына катышып жатат

  • Гондурастык мигранттардын Гватемала полициясы менен кагылышы
    © AP Photo / Sandra Sebastian

    Гондурастык мигранттардын Гватемала полициясы менен кагылышы

  • Вьетнамдагы Шондонг үңкүрүндөгү туристтер
    © AFP 2021 / NHAC NGUYEN

    Вьетнамдагы Шондонг үңкүрүндөгү туристтер

  • Москвадагы санкцияланбаган нааразычылык акциясынын катышуучулары
    © Sputnik / Илья Питалев

    Москвадагы санкцияланбаган нааразычылык акциясынын катышуучулары

  • Порт-о-Пренседе (Гаити) вуду мода көргөзмөсүндөгү моделдер
    © AP Photo / Dieu Nalio Chery

    Порт-о-Пренседе (Гаити) вуду мода көргөзмөсүндөгү моделдер

  • UFC мушкери, америкалык Дастин Порье уюмдун эки салмактагы экс-чемпиону ирландиялык Конор Макгрегорду нокаутка түшүрдү. Беттеш 24-январда Абу-Дабидеги Мушкерлер аралы спорттук жайында UFC 257 мелдешинде болду. Порье беттештин экинчи раундунда Макгрегорду сулата чаап, утту
    © REUTERS / Jeff Bottari

    UFC мушкери, америкалык Дастин Порье уюмдун эки салмактагы экс-чемпиону ирландиялык Конор Макгрегорду нокаутка түшүрдү. Беттеш 24-январда Абу-Дабидеги "Мушкерлер аралы" спорттук жайында UFC 257 мелдешинде болду. Порье беттештин экинчи раундунда Макгрегорду сулата чаап, утту

Белгилер:
нокаут, Конор Макгрегор, инаугурация, Жо Байден, апта ирмеми, Сүрөт
Тема боюнча
Макгрегор нокаут болгондо. UFC мелдешинин бүйүр кызыткан видеолору
Апта ирмеми: учактын жээкке чыккан калдыктары, жок болуп бара жаткан галактика

Кыргыз каймактарынын бири Иманалы Айдарбеков жана үй-бүлөсү. Тарыхый 11 ирмем

432
(жаңыланган 19:28 25.01.2021)
  • Иманалы Айдарбеков 1884-жылы азыркы Сокулук районунун Жал айылында жарык дүйнөгө келген
  • Иманалы Айдарбеков кызы Рапия (Рафа) Айдарбекова менен
  • Иманалы Айдарбековдун үй-бүлөсү. Алардын Токтобүбү жана Рапия (Рафа) аттуу эки кызы болгон
  • Иманалы Айдарбековдун кызы Рафа Айдарбекова Улуу Ата мекендик согушка катышып, врач-хирург болгон. 1941-жылдан 1946-жылга чейин жүрүп, Фрунзеге подполковник чини менен кайтат
  • Орто Иманалы Айдарбековдун күйөө баласы Зыфар Игембердиев. Анын оң жагында кызы Рафа Айдарбекова, сол жагында жубайы Кичкен Айдарбекова. Коляскада - небереси Азамат
  • Зыфар Игембердиев, Рафа Айдарбекова жана алардын уулу Азамат
  • Зыфар Игембердиевдин уулу Азамат менен сейилдеп жүргөн учуру
  • Рафа Айдарбекова уулу Азамат Айдарбековду жетелеп келе жатат
  • Рафа Айдарбекова Улуу Ата мекендик согушта курман болгондорду эскерип, монументке гүл коюуда
  • Иманалы Айдарбеков жашаган үй. Тарыхый объект Бишкектин Биринчи май (азыркы Раззаков) көчөсүндө жайгашкан
  • Иманалы Айдарбековдун чөбөрөсү, мурунку тышкы иштер министри Чыңгыз Айдарбеков БУУнун 74-Ассамблеясында сөз сүйлөп жаткан учуру
Тарыхта ысымы алтын тамгалар менен жазылып калган, кыргыз интеллигенциясынын каймактарынын бири Иманалы Айдарбеков өз мезгилинде жолдоштору менен биргеликте автономдуу республика түптөөгө жетишкен.

Sputnik Кыргызстан Иманалы Айдарбеков жана анын үй-бүлөсү тууралуу тарыхый ирмемдерди камтыган сүрөт түрмөгүн жарыялайт.

Айдарбеков өзү манаптын уулу болгону менен советтик бийликтин орношуна зор салым кошуп, мамлекеттик ишмер катары таанылган. 1918-жылдын башында РКП(Б)га мүчөлүккө өтүп, бара-бара Пишпек шаардык уездинин кеңешинин мүчөсү катары ага төрагалык милдет тагылат. 1924-жылы Кара Кыргыз автономиялуу облусунун Ревкомунун төрагасы болуп дайындалат.

Пишпек уездик Аткаруу комитетинин төрагасы Иманалы Айдарбеков кызы Рафа менен. Архив
© Фото / предоставлено Центральным государственным архивом кинофонофотодокументов / Е. Фоменко
Улуу кызы киши колдуу болуп, кичүүсүн качырып. Иманалы Айдарбеков жөнүндө 10 факты
Иманалы Айдарбековдун өмүрү аянычтуу аяктаган. 1937-жылы кооптуу түндөрдүн биринде Ички иштер эл комиссариаты (НКВД) чүмбөттөлгөн автоунаасы менен келип, Иманалы Айдарбековду үйүнөн алып кетет. Аны совет бийлигин орнотууда чогуу иштеп, кыргызга жан-алы калбай кызмат кылган Жусуп Абдрахманов, Абдыкадыр Орозбеков, Баялы Исакеев, Төрөкул Айтматов, Касым Тыныстанов өңдүү санаалаш адамдарына каршы үгүттөп, "кыргыздын саткындары" деп жазып бересиң" деп кыйноого алышат.

53 жашында камалган Айдарбеков бир жыл бою түрмөдө сабалып, азап чеккен. Жан чыдагыс кыйноо үй-бүлөсүнө да таасирин тийгизип, улуу кызын белгисиз бирөөлөр өлтүрүп кетип, туугандарынын да көзүн тазалашкан. Ал эми кичүү кызы Рафа Айдарбекова Москвага качып кутулган. Кийин ал кызы Улуу Ата Мекендик согушка катышып, кийин кайтып келип, атасынын дайынын иликтеген.

Кыргыз Республикасынын түптөлүшүнө салым кошкон инсан Иманалы Айдарбековдун уучу куру болбой, "аккан арыктан суу аккан". Небереси, Рафа Айдарбекованын уулу Азамат Айдарбеков белгилүү хирург болгон. Анын кызы Айжан Айдарбекова да медицина илимдеринин доктору, профессор. Уулу — Иманалы Айдарбековдун чөбөрө жээни Чыңгыз Айдарбеков КРдин мурдагы тышкы иштер министри.

... Иманалы Айдарбековдун сөөгү Абдыкерим Сыдыков, Касым Тыныстанов, Төрөкул Айтматов, Баялы Исакеев өңдүү замандаштары жана үзөңгүлөштөрү менен бирге өзү туулуп-өскөн Жал айылынан анча алыс эмес жердеги "Ата-Бейитке" коюлган.

 

432
  • Иманалы Айдарбеков 1884-жылы азыркы Сокулук районунун Жал айылында жарык дүйнөгө келген
    © Фото / из семейного архива Айдарбековых

    Иманалы Айдарбеков 1884-жылы азыркы Сокулук районунун Жал айылында жарык дүйнөгө келген

  • Иманалы Айдарбеков кызы Рапия (Рафа) Айдарбекова менен
    © Фото / из семейного архива Айдарбековых

    Иманалы Айдарбеков кызы Рапия (Рафа) Айдарбекова менен

  • Иманалы Айдарбековдун үй-бүлөсү. Алардын Токтобүбү жана Рапия (Рафа) аттуу эки кызы болгон
    © Фото / из семейного архива Айдарбековых

    Иманалы Айдарбековдун үй-бүлөсү. Алардын Токтобүбү жана Рапия (Рафа) аттуу эки кызы болгон

  • Иманалы Айдарбековдун кызы Рафа Айдарбекова Улуу Ата мекендик согушка катышып, врач-хирург болгон. 1941-жылдан 1946-жылга чейин жүрүп, Фрунзеге подполковник чини менен кайтат
    © Фото / из семейного архива Айдарбековых

    Иманалы Айдарбековдун кызы Рафа Айдарбекова Улуу Ата Мекендик согушка катышып, врач-хирург болгон. 1941-жылдан 1946-жылга чейин жүрүп, Фрунзеге подполковник чини менен кайтат

  • Орто Иманалы Айдарбековдун күйөө баласы Зыфар Игембердиев. Анын оң жагында кызы Рафа Айдарбекова, сол жагында жубайы Кичкен Айдарбекова. Коляскада - небереси Азамат
    © Фото / из семейного архива Айдарбековых

    Орто Иманалы Айдарбековдун күйөө баласы Зыфар Игембердиев. Анын оң жагында кызы Рафа Айдарбекова, сол жагында жубайы Кичкен Айдарбекова. Коляскада - небереси Азамат

  • Зыфар Игембердиев, Рафа Айдарбекова жана алардын уулу Азамат
    © Фото / из семейного архива Айдарбековых

    Зыфар Игембердиев, Рафа Айдарбекова жана алардын уулу Азамат

  • Зыфар Игембердиевдин уулу Азамат менен сейилдеп жүргөн учуру
    © Фото / из семейного архива Айдарбековых

    Зыфар Игембердиевдин уулу Азамат менен сейилдеп жүргөн учуру

  • Рафа Айдарбекова уулу Азамат Айдарбековду жетелеп келе жатат
    © Фото / из семейного архива Айдарбековых

    Рафа Айдарбекова уулу Азамат Айдарбековду жетелеп келе жатат

  • Рафа Айдарбекова Улуу Ата мекендик согушта курман болгондорду эскерип, монументке гүл коюуда
    © Фото / из семейного архива Айдарбековых

    Рафа Айдарбекова Улуу Ата Мекендик согушта курман болгондорду эскерип, монументке гүл коюуда

  • Иманалы Айдарбеков жашаган үй. Тарыхый объект Бишкектин Биринчи май (азыркы Раззаков) көчөсүндө жайгашкан
    © Фото / из семейного архива Айдарбековых

    Иманалы Айдарбеков жашаган үй. Тарыхый объект Бишкектин Биринчи май (азыркы Раззаков) көчөсүндө жайгашкан

  • Иманалы Айдарбековдун чөбөрөсү, мурунку тышкы иштер министри Чыңгыз Айдарбеков БУУнун 74-Ассамблеясында сөз сүйлөп жаткан учуру
    © REUTERS / BRENDAN MCDERMID

    Иманалы Айдарбековдун чөбөрөсү, мурунку тышкы иштер министри Чыңгыз Айдарбеков БУУнун 74-Ассамблеясында сөз сүйлөп жаткан учуру

Белгилер:
репрессия, үй-бүлө, Иманалы Айдарбеков, Сүрөт
Тема боюнча
Созгон сайын үнү ачылып... Токон Эшпаевдин сүрөттө калган элеси
Президенттин маалымат кызматынын жетекчиси Нургазы Анаркулов. Архив

Анаркулов: инаугурацияга чакырылгандардын баарынын ПЦР-анализи таза чыкты

0
(жаңыланган 22:01 27.01.2021)
Президенттин кызматка киришүү үчүн ант берүү аземине ар кайсы катмардагы миңден ашуун мейман чакырылган.

БИШКЕК, 27-янв. — Sputnik. Жаңы шайланган президент Садыр Жапаровдун инаугурациясына чакырылган коноктордун баарынын коронавируска тапшырган тести таза чыкты. Бул тууралуу президенттин маалымат кызматынын жетекчиси Нургазы Анаркулов билдирди.

Кыргызстандын жаңы шайланган президенти Садыр Жапаров. Архив
© Sputnik / Табылды Кадырбеков
Жапаров филармонияга кирерде "Манас" жаңырат. Инаугурациянын программасы
Президенттик кызматка киришүү үчүн ант берүү аземине катардагы жарандардан, коомдук ишмерлерден, чыгармачыл жана интеллигенциянын өкүлдөрүнөн, жергиликтүү жана чет элдик маалымат каражаттарынын жетекчилеринен турган миңден ашуун мейман чакырылган.

Иш-чара санитардык-эпидемиологиялык талаптарга ылайык уюштурулуп, коноктордун баары коронавирус инфекциясына ПЦР-анализ тапшырышкан.

Садыр Жапаровдун инаугурациясы эртең, 28-январда, саат 11:00дө Токтогул Сатылганов атындагы Кыргыз улуттук филармонияда өтөт.

0
Белгилер:
ПЦР-тест, коронавирус, инаугурация, Садыр Жапаров
Тема:
Садыр Жапаровдун инаугурациясы
Тема боюнча
Чепкен жапмай, аластоо жана ыңгайсыз жагдайлар... Эл эсинде калган инаугурациялар
Депутаттарга Жапаровдун инаугурациясына жеке унаа менен келүүгө тыюу салынды
ИИМ: инаугурация күнү кортеж өтүп, жолдор бир нече секундга гана жабылат
Sputnik маалымдамасы

Sputnik маалымдамасына жазылыңыз

ЖазылууБаш тартуу