Президент болуунун жол-жобосу. Сценарий
(жаңыланган 20:37 16.06.2017)
Президент болчуларга керектелчү миллион сом эмнеге жумшаларын, өлкө башчысы болуу үчүн дагы эмне керек экенин Sputnik Кыргызстан даярдаган материалдан окуңуз.14-июнь күнү Жогорку Кеңеш президенттик шайлоонун күнү 15-октябрга белгилеген токтом кабыл алып, президент болом дегендерге жол ачылды.
Өзөктүү окуялар кандай ыраатта өнүгөрүн, талапкер болуу үчүн эмне кылуу керектигин Борбордук шайлоо комиссиясы айтып берди.
Редакция бул маселени "Президентти жана Жогорку Кеңеш депутаттарын шайлоо тууралуу" мыйзамга киргизилген өзгөртүүлөрдөн улам көтөрүп отурат. Эскерте кетсек, ага чейин мыйзамда шайлоо ноябрда болору айтылган.
Президенттикке ким ат салыша алат?
Жалпы жонунан Кыргызстанда 15 жылдан кем эмес жашаган 35 жаштан 70 жашка чейинки өлкөнүн атуулу талапкер катары каттала алат. Ал мамлекеттик тилди жакшы билиши кажет. Мындан тышкары, соттолгон жана сот иши кыскарбаган жарандар талапкер боло албайт.
Ырааты
- 1-августка чейин талапкерлерди көрсөтүү
- 25-августка чейин кол чогултуу жана БШКга тапшыруу (кеминде 30 миң кол чогултулушу керек)
- 1-сентябрга чейин мамлекеттик тил боюнча сынактан өтүү. Экзаменден ийгиликтүү өткөн талапкерге сертификат берилет.
- 1-сентябрга чейин талапкерликке каттоо боюнча документтерди тапшыруу (өзүн өзү көрсөтүү тууралуу арыз же президенттикке талапкер болуусуна макул бергендиги тууралуу саясий партия чечиминин протоколу тиркелет, талапкердин биографиялык маалыматы, иштеген жеринен маалымкат, шайлоо күрөөсү төлөнгөндүгүн тастыктоочу документ, мамлекеттик тилди тийиштүү деңгээлде билерин аныктаган сертификат жана 3х4 көлөмүндөгү эки сүрөт).
- 5-сентябрга чейин кол тамгаларды текшерүү
- 5-сентябрга чейин талапкер тарабынан тапшырылган документтерди текшерүү
- 10-сентябрга чейин талапкерлердин президенттикке көрсөтүү ыраатына шайкеш келишин текшерүү
- 10-сентябрга чейин талапкерлерди каттоо же андан баш тартуу
- 10-сентябрдан 13-октябрга чейин (35 күн) — үгүт иштери
- 14-октябрь — тынчтык күнү
- 15-октябрь Кыргызстандын президентин шайлоо (октябрдын үчүнчү жекшембиси, эски редакцияда ноябрдын үчүнчү жекшембиси деп жазылып турат)
- 4-ноябрь — шайлоо жыйынтыгын чыгаруунун акыркы күнү
- 7-ноябрь — шайлоо жыйынтыгын расмий жарыялоонун акыркы күнү
- 7-декабрга чейин жаңы шайланган президент ант бериши керек.
Экинчи тур болсочу?
- 4-ноябрь — шайлоонун жыйынтыгын чыгаруунун акыркы күнү
- 18-ноябрга чейин экинчи тур өтүшү керек (мында бардык процедуралардын акыркы күнү эсепке алынды). Мыйзамды иштеп чыккан депутаттын бири Дастан Бекешев экинчи турдан кийин 20 күндүн ичинде жыйынтык чыгып, үч күндүн аралыгында расмий жарыяланышы керек. Мындан кийин бир айга чейин жаңы президент ант бериши зарыл.
Мөөнөттөр такпы?
Көп учурларда акыркы мөөнөттөр коюлган
Мөөнөт узарышы мүмкүнбү?
©
Sputnik / Табылды Кадырбеков
Шайлоо күрөөсү канча?
Шайлоо күрөөсү 1 миллион сом. Акча жеңип чыккан адамга же шайлоочулардын добуштарынын 5 пайызын алган талапкерге кайтарылып берилет. Буга чейин шайлоо күрөөсү 100 миң сом болсо, азыр ал 10 эсеге өстү.
Шайлоо фонду кандай болот?
Талапкер өзүнүн шайлоо алдындагы кампаниясын каржылоо үчүн шайлоо фондусун түзүшү керек. Анын көлөмү чексиз, мурдагы мыйзам боюнча эң жогорку сумма 50 миллион сом болчу.
- Талапкердин өзүнүн каражаты 15 миллион сомдон ашпашы керек (мурда 1,5 миллион сом эле).
- Саясий партиянын талапкерине бөлүнгөн каражат 50 миллион сомдон көп болбошу кажет (мурда 5 миллион сомдон ашпашы керек эле).
- Ар бир жеке тарап өз ыктыяры менен берген акча 50 миллиондон көп болбошу шарт (мурдагы шартта 5 миң сомдон ашпай турганы айтылган, эми 10 миң эсеге көбөйдү).
- Ар бир юридикалык тарап өз ыктыяры менен берген акча 50 миллиондон көп болбошу шарт (мурдагы шартта 5 00 миң сомдон ашпай турганы айтылган, эми 1000 эсеге көбөйдү).
Ыйгарым укуктуу өкүл деген ким жана ал эмне иш алып барат?
Талапкердин негизги жардамчыларынын бири — ыйгарым укуктуу өкүл, ал шайлоо комиссиясына тиешелүү кол коюла турган кагаздарды, андан сырткары, талапкерди каттай турган документтерди даярдайт. Ага башка дагы бир катар милдеттер тагылат.
Шайлоонун жыйынтыгы менен макул эместикти кандай учурда көрсөтсө болот?
Добуш берүүнүн жыйынтыгы чыккандан үч күндөн соң.
Ким жеңүүчү болот?
Добуштардын 50 пайызынан көбүрөөгүн алган талапкер жеңишке жетишет.
Кара деңизге жеткирилген артиллериялык, десанттык кемелер. РФ флоту эмнени көздөөдө?
(жаңыланган 22:31 20.04.2021)
Түштүк-батыш стратегиялык багытка карата кандай коркунуч болбосун ыкчам чара көрүүгө даярдыгын Россия Кара деңиздеги кадамы менен көрсөттү.РФтин Каспий флотилиясы, Балтия жана Түндүк флотторунун ракеталык, артиллериялык жана десанттык кемелери аталган чөлкөмгө жеткирилди. Аскерий баяндамачы Александр Хроленко бул ирет Россиянын ушул аракетине баам салган.
Каспий флотилиясынын 15 кемесинен турган топ 17-апрелдин таңында Керчен кысыгы аркылуу Крым көпүрөсүнүн алдынан сүзүп өтүп, Кара деңизге карай багыт алды. Ошол эле күнү Босфор булуңунан Кара деңизге РФтин Түндүк флотунун ири десанттык кемелери – "Александр Отраковский" жана "Кондопога", андан соң Балтия флотунун ушундай эле "Калининград" жана "Королёв" кемелери жөнөдү.
Жети десанттык ири кемени кошкондо Кара деңизде россиялык мындай жети бирдик бар, штаттык курал жана зооттолгон техника (100 танктан өйдө) үч миң чакты деңиз пехотачыларын бортуна жайгаштыра алат. Ошону менен бирге эле десанттык катерлерди да унутта калтырган болбойт.
©
Фото / Master Sgt. Alejandro Licea
Ошондой эле Кара деңиз флоту жана Каспий флотилиясынын деңиз пехотасы жана жээктеги күчтөрүнүн бөлүктөрү да тартылган. Россиянын түштүк-батыштагы чек араларына аталган мамлекеттин жалпы күчтөрүнүн эки армиясы жана аба-десанттык күчтөрдүн үч дивизиясы, Түштүк аскердик округунун сокку уруучу авиациясы да жеткирилген. Крым тобу кургакта, деңизде жана абада болжолдуу душмандын деңиз жана аба десанттары менен "айыгышкан кармашка" машыгууда.
Батыштын кысымына жооп
Чыгыш Европада 26 өлкөдөн 30 миң жоокер катыша турган Defender Europe 21 машыгуусунун Кара деңиздеги активдүү фазасы май айына коюлган. Ал убакка дейре британ аскердик кемелери, атап айтканда, эсминец жана кайыктарга каршы фрегат келет. Негизинен алар ракетага каршы коргонуучу америкалык "Гарпун", аэродинамикалык бутасын 80 чакырымга чейинки аралыктан кыйратуучу Sea Wolf зениттик ракеталык комплекстери менен жабдылган. Кара деңиз акваториясында британиялык аскердик-деңиз күчтөрүнүн кемелери Жер ортолук деңиздеги "Королева Елизавета" авиа ташуучусунун бортунан көп буталуу F-35 истребитель-бомбалоочуларын колдойт.
Донбасста курчуп турган абалдан улам РФтин Коопсуздук кеңешинин катчысы Николай Патрушев АКШ жана анын союздаштары Украинаны Крымга карата чагымчылыкка шыкактап жатканын билдирген эле.
Россиянын быйыл 21-апрелден 31-октябрга чейин пландалган аскердик окуулары Кара деңиздеги бир нече районду чет өлкөлүк аскердик-деңиз күчтөрү үчүн жабат. Кеме өтүүчү үч тилке, атасак, Крымдын түштүк жээги (Севастополдон Гурзуфка чейинки), Керчен жарым аралындагы жээктеги жана Крымдын батышында деңизге малынып турган чакан тилкеде ушундай бөгөт коюлган. Эске салсак, бардык чектөөлөр РФтин территориалдык сууларынын ичинде гана, ошону менен бирге эле эл аралык эрежелерге шайкеш, Керчен кысыгындагы жарандык кемелердин өтүшүнө жолтоо болбойт.
Украинанын куралдуу күчтөрү жана НАТОнун стандарттык окууларына Россия Крымдын жээктериндеги таамай тийчү канаттуу ракеталар менен сокку уруучу күчтүү кеме тобун, Кара деңиз флоту жана Түштүк десанттык округдун "аба армадасын" түзүү менен жооп кылып, жабдылбаган жээкке жеткирүү менен өз мүмкүнчүлүктөрүн көрсөтүүдө.
Мурдараак Кара деңиз акваториясын Түштүк аскердик округунун авиациясынын жана Кара деңиз флотунун Деңиз авиациясынын биргелешкен ири машыгуулары башталып, анда фронттук Су-24М жана Су-34 бомбалоочу учактары, көп буталуу Су-27СМ жана Су-30СМ болушунча пас бийиктиктеги деңиз буталарын карай ракета кое берүү жана бомбалоого машыгып, ошондой эле Кара деңиз флотунун кемелерин калкалап жана коштоо менен алек болушат.
Кара деңиздеги Россиянын Куралдуу күчтөрүнүн катаал үстөмдүгү шартында "Европанын коргоочулары" күч жана каражаттардын машыгуусунда кескин түрдө чектелген. Defender Europe 21 окуусунун пландарына түзөтүү киргизилери шексиз, антсе НАТО боюнча "улук өнөктөштөрдүн" кадыр-баркы түшөт. Пентагондун "кеме өтүүдөгү эркиндиктин" кыйрашы жөнүндөгү кооптонгон билдирүүлөрү ушундай жагдайдан улам экени түшүнүктүү. Кантсе да октябрь айында аймактагы кырдаал калыбына келип калары айкын.
Белгилер:
Садыр Жапаров 19 судьяны дайындады. Тизме
(жаңыланган 00:40 21.04.2021)
Президентке 20 талапкер сунушталган. Алардын 19у судьялык кызматка бекитилди. Ал эми бир талапкер боюнча материал кеңешке кайтарылды.БИШКЕК, 20-апр. — Sputnik. Мамлекет башчы Садыр Жапаров 19 судьяны жергиликтүү сотторго дайындады. Бул тууралуу президенттин маалымат кызматынан билдиришти.
Судьяларды тандоо кеңеши тарабынан президенттин дарегине Чүй жана Ош облустарынын айрым райондук сотторго судьяларды дайындоо үчүн 20 талапкер боюнча сунуш келип түшкөн.
"Садыр Жапаров судьялык кызматка 19 талапкер боюнча кеңештин сунушуна макул болду. Ал эми бир талапкер боюнча ар кайсы мамлекеттик органдардан суралган кошумча маалыматтарды жана пикирлерди карап чыгып, материалдарды кеңешке кайтарды", — деп айтылат маалыматта.
Ысык-Ата райондук соту:
- Садыков Урматбек Асанбекович.
Кара-Суу райондук соту:
- Анарботоева Бүбүсара Рустамовна;
- Сооронбаев Нурланбек Курманбекович;
- Токтомаматов Кыялбек Жантороевич.
Араван райондук соту:
- Сарыбаев Бакытбек Адилбекович.
Ноокат райондук соту:
- Бодоев Абдимавлян Көкөнович;
- Жусупбаев Шумкарбек Болотбекович;
- Матраимов Бахтияр Шамшиевич;
- Омуралиев Бакытбек Эмилбекович.
Өзгөн райондук соту:
- Абдыкаров Өткүрбек Сыдыкалиевич;
- Артыкова Нуржамал Момунжановна;
- Каримбаева Чолпон Маматеминовна;
- Сарыбаев Омурбек Рыскулович;
- Шаматов Улан Шайлообекович.
Ош шаардык соту:
- Авазов Мирзат Абдисатарович;
- Батырбеков Жаналы Мамытович;
- Матисаков Кадырбек Монокбаевич;
- Омурзакова Арапатхан Абдылдаевна;
- Туманбаев Уланбек Бейшеналиевич.
Жарлык кол коюлган күндөн тартып күчүнө кирет.
Белгилер:
Бишкекте уу коргошунга ууланып төртүнчү бейтап ооруканага түштү
(жаңыланган 22:48 20.04.2021)
Учурда бейтап Бишкектеги Травматология жана ортопедия илим-изилдөө борборунда жатат. Абалы туруктуу экени айтылды.БИШКЕК, 20-апр. — Sputnik. Бишкек шаарында уу коргошунга ууланган төртүнчү адам ооруканага түштү. Бул тууралуу кабарды Саламаттык сактоо жана социалдык өнүктүрүү министрлигинин маалымат кызматы тастыктады.
Билдирүүгө ылайык, бейтап тундурманы беш күндөн бери үйүндө ичип жатканын айткан. Учурда ал Бишкектеги Травматология жана ортопедия илим-изилдөө борборунда жатат. Абалы туруктуу.
©
Пресс-служба президента КР / Султан Досалиев
Андан мурдараак Тез жардам кызматы уу коргошунга ууланган киши ооруканага жеткирилгенин билдирген. Министрлик ал белгисиз затка ууланганын айтып, каны менен заарасы экспертизага жиберилгенин маалымдады.
Уу коргошун чуусу
Президент Садыр Жапаров Кыргызстандын дарыгерлери коронавирустан 2-3 күндө айыктырган ыкма тапканын айткан. Көп өтпөй мамлекет башчы өзү аконит (уу коргошун) кайнатып жасап жатканы белгилүү болду.
Ал эми саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев түз эфирде уу коргошун ичип, мындан ары коронавирустан дарылоого колдонуларын жар салган. Ошол эле учурда бул тундурманы адам муздак ичип алса беш мүнөткө жетпей өлөрүн эскерткен.
Белгилер:
Тема: