Консерваланган азыктан ууланганда эмне кылуу керек? Дарыгерлердин кеп-кеңеши

© Sputnik / Виталий Аньков / Медиабанкка өтүүОбщегородская продовольственная ярмарка во Владивостоке
Общегородская продовольственная ярмарка во Владивостоке - Sputnik Кыргызстан
Жазылуу
Саламаттык сактоо министрлиги жайында даярдалган азыктардан кантип ууланбаш керек экенин айтып берди.

БИШКЕК, 5-дек. — Sputnik. Кыштын келиши менен консерваланган азыктар менен ууланып, ооруканага кайрылгандардын саны кескин көбөйдү. Бул тууралуу Саламаттыкты сактоо министрлиги билдирди. 

Дарыгерлер жарандар уулануунун алдын алуу чараларын билбегендиктен ооруканага көп кайрылып жатканын айтышууда. 

"Анткени кыш мезгилинде үй шартында консерваланган азыктарды көбү колдонуп, алдын алуу чараларын билишпейт. Андан сырткары, уулануунун кесепетине көңүл кош мамиле жасашат," —дейт медиктер.

Жыл башынан бери тамак-аштан ууланган 108 окуя катталып, 250 адам жабыркаган. Анын ичинде ботулизм боюнча 63 кайрылуу болуп, андан 143 адам ооруса, үч бейтап уулануудан кийин көз жумган. 

Дасторкон. Архив - Sputnik Кыргызстан
Аш-тойдун маалында ашказанды "сактап" калуунун 7 ыкмасы
Ууланунун эң коркунучту ботулизм жана козу карындан уулануу болуп саналат. Ооруканага кайрылуунун негизги себеби дагы үй шартында жасалган азыктарды колдонгондугу. Ошондой эле үй шартында туздалган жана кургатылган балык дагы ууланууга алып келиши мүмкүн. Анткени балыктын булчуң эттеринде ботулизмдин клостридийи өсүп, жыландын уусунан 375 эсе күчтүү келген ботулотоксиндер пайда боло баштайт. 

Ботулизмдин алгачкы белгилери: жүрөк айланып адамдын кускусу келет, тамак кургай бергендей сезилип, ичи өтөт. Ошондой эле тамак жута албай, көз карангылап, көрүү начарлайт да булчуңдар алсыз болуп калат. Эң коркунучтуусу — адамдын дем ала албай калышы, бул учурда тиешелүү көңүл бурулбаса адам 3-4 саат ичинде көз жумушу ыктымал. Оору өрчүп кетсе жада калса суюктук ичүүгө мүмкүн болбой калат. 

Ботулотоксин булчуңдардын шал болуп, беттин кыйшайышына алып келет. Демек, уулангандар ооруканада дарылануусу зарыл. Ботулизмдин алгачкы белгилери билине баштаганда эле дарыгерлерге кайрылуусу керек. Тез жардам кызматы келгенче оорулуунун ашказанын тазалоо зарыл. Алгач ысык суу менен, андан соң эки пайыздык сода менен чайкап, сууну көп ичүүсү талап кылынат. 

Тамак-аштан уулануудан сактануу үчүн дарыгерлердин төмөндөгү талаптарын аткаруу керек: 

  1. Балык, козу карынды кургатып жана туздоодо абайлаңыздар. Бул өтө кооптуу. Балыкты кармагандан кийин эртерээк тазалап, агын сууга жууп, муздак жерге сактаңыз.
  2. Ботулизмди алдын алуу үчүн үй шартында эмес, өндүрүштө даярдалган консерванттарды колдонуу керек.
  3. Консерваланган азыктарды колдонуу алдында 20-25-мүнөт ысык сууга кайнатуу зарыл (бул мезгилде ботулизм токсиндери жоголот). 
  4. Банканы ачуу алдында жакшылап караңыз, азыкта ботулизм токсиндери бар болсо капкагы томпоюп чыгып калат.
  5. Ден соолукка кооптуу же үй шартында жасалган тез бузулуучу азыктарды көчөдөн сатып албаңыз. Эт, жумуртканы дагы ветеринардык кагазы менен алуу зарыл. 
  6. Чийки азыктарды жана бышкан тамакты сактоодо температураны сактоо керек. 
  7. Чоң көлөмдө майонез же өсүмдүк майын кошуп салаттарды даярдабаңыз. Колдоно турган көлөмгө жараша аталган заттарды кошуп, досторкондо узак убакыт калтырбаңыз. 
  8. Тамак даярдоодо айрым эрежелерди сактаңыз: бышкан жана чийки азыктарды пайдаланууда өз-өзүнчө идиштерди колдонуңуз. Идиш-аяктарды жана колду жакшылап жууш керек.
  9. Тамак-ашты бууга жана дымдап даярдоого өзгөчө маани бериңиз.
  10. Өзүн-өзү дарылоо менен алектенбеңиз, оорунун алгачкы белгилери байкалганда эле ооруканага кайрылыңыз.
  11. Жеке гигиенаны сактаңыз жана балдарга да үйрөтүңүз.

Жаңылыктар түрмөгү
0