Бул кызматтардын жол-жобосу туурасында долбоордун жетекчиси Эрлан Жыргалбек уулу менен Sputnik Кыргызстан агенттигинин кабарчысы маектешти.
— Алгач "Эконом kg" долбоору туурасында маалымат берип кетсеңиз?
— Учурда "эл эмне дейт" деген куру намыс менен насыя алып болсо да күпүлдөтүп той берип, эртеси карызынан кутулуу үчүн чет өлкөгө иштеп кеткен жаштар четинен чыгат. Бул долбоор тойдогу ысырапкорчулукту жоюу максатында түзүлгөн. Муну эл да жакшы кабыл алып жатат. Бир айдын ичинде төрт той тейледик. Видео, фото, тамада, ырчылардан сырткары оюн-зоокторго да белектерди өзүбүз алып барабыз.
— Бул үчүн той ээлерине кандай шарт коёсуздар?
— Эң негизгиси тойго келген коноктордун саны 150дөн ашпашы зарыл. Спирт ичимдиктери коюлбашы шарт. Дасторконго тамак-ашты ашыкча эле жайната бербей эки түрдүү ысык тамак берүү менен чектелүү керек. Үйлөнгөн жаштар кортежди төрт унаадан ашырбайм десе аны да камсыздап беребиз.
— Мындай шарттарды эл кандай кабыл алып жатат?
— Биздин тойлорду көрүп колдоого алгандар аябай көп. Келген коноктор "ушунтип эле кыргызча той өткөрсө болот экен го" деп ыраазычылыгын айтып жатышат. Жарыя бергенден тартып 70 адам кайрылды. Анын ичинен 35и шарттары туура келбегенин айтып баш тартса, калганы 9-сентябрга чейин буюртма берип койду. Курамыбыздагы 30дан ашуун адам бар. Азырынча Бишкек, Чүй аймактарында гана кызмат кылып жатабыз. Алдыда өлкөнүн бардык аймактарына жайылтуу планыбыз бар.
— Кыргызча той деп калдыңыз, кандай программа менен өткөрөсүздөр?
— Айрым тамадалар жаш-карысына карабай адаттан тыш оюндарды ойнотуп жатпайбы. Биздин тойдо коноктордун абийир-намысы тебеленбейт, бирөөнүн аялы менен бирөө бийлеп кетпейт. Көңүл ачуучу оюн-зооктор менен гана өтүп, коноктор ортого чыгып бийлебейт. Анан да ырчылар фонограммасы жок жандуу үн менен ырдашат. Тарбия бере турган салттык маанидеги оюндарды ойнотобуз. Арак-шарап коюлбайт десе "халал же арабча той" деп ойлошот экен. Биздин той кыргыз салттарынын негизинде болорун баса белгилеп кетүү керек.
— Мисалы кандай оюндар?
— Биз билбеген дагы кандай өзгөчөлүктөр бар?
— Ар бир ата-эне баламдын тоюн көрөйүн деп тилек кылат эмеспи. Анан карасаң эле чай ташып же башка иштерди жасап жүргөн болот. Ушуну эске алып той ээлери менен сүйлөшүп ата-энелерин төргө отургуздук. Күйөө бала келинчегин досторунун жанына отургузуп коюп өзү кызмат кылып жүрдү.
— Кыргызда тойдун түрлөрү көп эмеспи. Баарына эле кызмат көрсөтө бересиздерби?
— Жок. Үйлөнүү, жентек, үй той жана куда тосуу жөрөлгөсүндө кызмат кылабыз. Эгер минтип чектебесек кээ бирлер 15 адамдык шеринеге да чакырып ийишет экен.
— Баары эле акысыз болсо, өзүңүздөр каражат булагын кайдан аласыздар?
— Кыргыздар эл аралык ассоциациясынын директору Нурмухамбет Миңбаев каржылык жактан колдоо көрсөтүп, музыкалык аппаратураларды алып берип, жолго кеткен чыгымдарды төлөп берет. Мында иштегендер жасаган кызматы үчүн эч кимден акча сурабай, ыктыярчы катары иштейт. Ар кимдин өзүнүн негизги жумушу бар.
