Учакты сааттап күткөн жүргүнчүгө компенсация төлөнөбү? Юристтин жообу
(жаңыланган 11:58 11.09.2019)
Авиакомпания сапатсыз кызмат көрсөткөн учурда жүргүнчү кайсы органдарга даттанса болорун юрист түшүндүрүп берди.БИШКЕК, 11-сен. — Sputnik. Акыркы кезде авиакаттамдар белгисиз себептер менен бир нече саатка кармалган учурлар көбөйдү.
Мисалы, 9-сентябрда саат 9да Оштон Москва шаарына барчу учак эртеси күнү таңкы 5.20да араң абага көтөрүлдү. Самолёт "Уральские авиалинии" компаниясына таандык эле. Аэропортто 156 адам 20 сааттан узак зарыгып күтүп отурушту. Калган ону өз өмүрүнөн кооптонуп, учуудан баш тартты.
9-сентябрда саат 9да Оштон Москва шаарына барчу учак эртеси күнү таңкы 5.20да араң абага көтөрүлдү.© Фото / Зульфия Тургунова
Самолёт "Уральские авиалинии" компаниясына таандык эле.© Фото / Зульфия Тургунова
Аэропортто 156 адам 20 сааттан узак зарыгып күтүп отурушту. Калган ону өз өмүрүнөн кооптонуп, учуудан баш тартты.© Фото / Зульфия Тургунова
©
Фото / Зульфия Тургунова
Ушундай эле окуя 22-август күнү да болгон. Анда Avia Traffic компаниясынын Бишкек — Анталья багыты боюнча эртең мененки саат 6.05те учуп кетчү самолёту 11 саат 27 мүнөткө кечигип жолго чыккан. Анда дагы жүргүнчүлөрдүн нааразы болуп жаткан учурлары социалдык тармактарга тараган.
Мындай окуялардан улам өз укугун билгиси келген окурмандар Sputnik Кыргызстан агенттигине кайрылды.
"Эс алууга бара жаткандардын бир нече сааты, керек болсо бир күнү текке кеткен учурлар болот. Ал эми ооруп операция жасатканы бара жаткандар же маанилүү иштер менен андан ары башка мамлекетке учуп кетчүлөрчү? Булардын чыгымдарынын ордун ким топтурат?" — деген суроону бишкектик Марат аттуу жаран узатты.
Ошондой эле кайрылгандар арасында каттамды сааттап күтүп отурганда тамак-аш менен ким камсыздашы керектигине кызыккандар болду.
Окурмандардын суроосуна юрист Фатима Якупбаева жооп берди.
Адистин айтымында, дүйнөнүн ар кайсы өлкөлөрүндө авиакомпаниялар өз милдетин сапатсыз аткарган учурларда жүргүнчүлөрдүн укугун коргой турган кодекстер иштейт. Бирок Кыргызстанда мындай документ жок.
"Бизде каттамды кечиктирип же такыр эле аткарбай койгон авиакомпанияларды кардарлардын чыгымынын ордун толтурууга милдеттендирген эреже жок. Бирок "Керектөөчүлөрдүн укуктарын коргоо жөнүндө" мыйзам бар. Ага ылайык, кардар үч жакка кайрыла алат", — деди Якупбаева.
©
Sputnik / Максим Блинов
Экинчиси — Монополияга каршы жөнгө салуу мамлекеттик агенттиги. Эгер авиакомпания даттанууну тоотпой, жооп бербей койсо, ушул органга кайрылуу керек. Юристтин айтымында, чыгымдын ордун толтуртуунун эң эффективдүү жолу ушул. Ал керектөөчүнүн укугу бузулган же бузулбаганын эң көп дегенде эки айдын ичинде карап чыгат. Анан дагы өз кызматы үчүн эч кандай акы албайт.
Үчүнчүсү — сот. Бирок сотко кайрылуу үчүн мамлекеттик пошлинаны төлөө зарыл жана арызыңыз бери дегенде жарым жылдын ичинде каралат.
Кызмат көрсөткөн компания чет элдик болсочу?
Чет өлкөлүк компаниялар болсо ар бирин индивидуалдуу кароо керек. Анткени ар бир ишкананын Кыргызстандагы өкүлчүлүктөрү менен келишими ар кандай болот. Тагыраагы, чет элдик компаниянын Кыргызстанда расмий өкүлдөрү иштейт. Айрымдары чыгымдар боюнча милдетти мойнуна алышы мүмкүн. Бирок көпчүлүгү бул жакта компаниянын билетин сатып берүү менен гана алектенет. Кандай болгон күндө дагы өкүлдөргө кайрылып көрүү зарыл.
Эгер учак Европа өлкөлөрүнө же түркиялык компанияларга тиешелүү болсо, ал жактарда Европа парламенти 2004-жылы кабыл алган "Авиа жүргүнчүнүн укуктары" регламенти бар. Ага ылайык, каттам үч сааттан ашык кармалса же токтотулса, жүргүнчүлөргө компенсация төлөнүп берилет. Өлчөмү 125 евродон 600 еврого чейин. Орто эсеп менен 450 евро. Суммасы багыттарга жараша. Мисалы, Европа биримдиги ичиндеги каттамдар, ЕБден чыккан каттам жана башка өлкөдөн ага келген каттам болуп бөлүнөт.
Россиялык авиакомпания болсо, РФтин колдонуучулар жана адамдын жайлуулугун көзөмөлдөгөн федералдык кызматына (Роспотребнадзор) кайрылып көрсө болот.
Тамак-аш маселеси
Каттам кармалып жатса, авиакомпания жүргүнчүлөргө тамак берүүсү керек деп эч жерде жазылган эмес. Андыктан жарандар мындай доомат менен кайсы бир органга кайрылып пайда табары күмөн. Бирок юрист кардарды ачка күттүрүп коюу гумандуулукка жатпай турганын айтып, кызмат көрсөтүп жаткандан кийин бардык ыңгайлар түзүлүшү керек деп эсептейт.
Алай районунда 60 орундуу жугуштуу илдеттер ооруканасы ачылды. Сүрөт
БИШКЕК, 29-ноя. — Sputnik. Алай районунда 60 орундуу жугуштуу илдеттер ооруканасы ачылып, пайдаланууга берилди. Бул тууралуу өкмөттүн Оштогу өкүлчүлүгүнүн маалымат кызматы билдирди.
Алай районунда 60 орундуу жугуштуу илдеттер ооруканасы ачылып, пайдаланууга берилди© Фото / пресс-служба полпредства правительства в Ошской области
Ага ылайык, аталган имарат 1996-жылы курулуп бүткөн© Фото / пресс-служба полпредства правительства в Ошской области
1999-жылы орто мектеп катары колдонууга берилген© Фото / пресс-служба полпредства правительства в Ошской области
Пандемиялык кырдаалда зарылчылыктан улам кайрадан оорукана катары иштетүү боюнча буйрук чыгарылып, оңдоп-түзөө, жабдуу жумуштары толук бойдон жергиликтүү бюджеттен, райондук өнүктүрүү фондунан каржыланып, жеке демилгелер менен ишке ашырылды© Фото / пресс-служба полпредства правительства в Ошской области
©
Фото / пресс-служба полпредства правительства в Ошской области
Учурда толук бүтүп, жабдылган портативдүү рентген да орнотулду. Оорукана коронавирус илдетине чалдыккан бейтаптарды кабыл алат.
Эскерте кетсек, өкмөттүн Оштогу өкүлү Жарасул Абдураимов ушул айдын башында курулуш иштеринен кабар алган.
Чыңгыз Эсенгул уулунун эгизи Кундуз: экөөбүз тең милиционер болууну самачубуз
(жаңыланган 18:21 29.11.2020)
Элибиз эзелтеден эле эгиздерге өзгөчө мамиле жасап, ал тургай аларга карата ар кандай ырым-жырымдарды да колдонуп келген.Кээде эгиздердин бири коомчулукка белгилүү болсо, айрым учурда экөө тең ар тармакта ийгиликке жетишип, таанымал эгиздер атыгышат.
Бул ирет Sputnik Кыргызстан агенттигинин кабарчысы өкмөттүн маалымат кызматынын мурунку жетекчиси Чыңгыз Эсенгуловдун эгизи Кундуз Эсенгул кызы менен баарлашты. Кундуз учурда Нарында жашайт, кесиби боюнча юрист. Жолдошу менен эки уулду тарбиялап, аларга татыктуу тарбия берип келишет.
— Чыңгыз Эсенгулов коомчулукка белгилүү адам. Ал адамдын эгизи бар экенин көбү билбесе керек. Өзүңүз тууралуу айта кетсеңиз?
— Мен 1987-жылы Нарын шаарында туулуп-өскөм. Кийин беш жашымда Бишкекке көчүп кеткенбиз. Бирок 8-классымда кайрадан Нарындагы орто мектепте окудум. Себеби эжеме кол кабыш кылууга туура келди. Улуу эжем ошол учурда турмушка чыгып, жаш аялмет эле. Кийин 9-класстын базасы менен юридикалык колледжде билим алдым. Аны бүтөрүм менен эле Юридикалык академияга тапшыргам. Кесибим боюнча юристмин. Азыр Нарын шаардык сотунда судьянын катчысы болуп иштейм.
©
Sputnik / Жоомарт Ураимов
Кундуз Эсенгул кызы: Мен эгизим менен абдан сыймыктанам. Биздин атабыз кичинебизде эле каза болуп калган. Ошол себептен Чыңгызды бир эсе агамдай, бир эсе атамдай көрөм.
— Үй-бүлөңүз менен Нарында жашайт турбайсызбы?
— Ооба. Жолдошумдун кесиби электрик. Азыр ушул тармакта башкы көзөмөлдөөчү болуп эмгектенет. Мектепте окуган эки уулубуз бар. Экөөбүз 2007-жылы Самара шаарынан таанышып, кийин Кыргызстанга келип баш коштук. Кайра Россияга барып беш жыл жашап, жолдошум жалгыз бала болгондуктан Нарынга келүүгө туура келген.
©
Фото / из личного архива Кундуз Эсенгуловой
Чыңгыз Эсенгулов эгизи Кундуз Эсенгул кызы жана апасы менен
— Эми эгизиңиз тууралуу сүйлөшсөк. Эгиздин түгөйү болгон жакшыбы?
— Ооба, жакшы. Мен эгизим менен абдан сыймыктанам. Биздин атабыз кичинебизде эле каза болуп калган. Ошол себептен Чыңгызды бир эсе агамдай, бир эсе атамдай көрөм.
©
Sputnik / Табылды Кадырбеков
Чыңгыз менен Кундуздун ортосу 15 мүнөт. Биринчи болуп жарыкка Чыңгыз келген.
— Азыр да жакынсыздарбы? Дегеним, эки башка бүлө куруп, өз түйшүгүңөр бар дегендей...
— Ооба, башка бир туугандарыбызга караганда экөөбүз аябай жакын болуп калдык. Сырдашабыз. Мен Бишкекке барганда сөз жок Чыңгыздыкына барам. Ошол жакта болом. Анын үстүнө апам да уулунун колунда. Биздин үйдө Чыңгыз жалгыз уул бала болгондуктан ага таянам. Анын үстүнө төрөт убагында экөөбүздүн ортобузда 15 мүнөт айырма болуп, ал менден биринчи төрөлүптүр. Мага байке дагы, атанын ордуна ата да болуп, ушу күнгө чейин жанымда жүрөт. Кадимкидей эле атама эркелегендей эркелейм. Чыңгыз ажыга барган кезде эмнегедир менде да абдан жагымдуу сезимдер болгон. Ал кезде мен Россияда элем. Меккеден мага видео аркылуу байланышып "мына, Меккеде жүрөм" деп сүйүнүп көргөзгөн эле. Ошол сезимдер эсимде, мен да кошо баргандай болгом. Чыңгызды материалдык болбосо да моралдык жактан дайыма колдогонго аракет кылып келем.
©
Фото / из личного архива Кундуз Эсенгуловой
Чыңгыз Эсенгуловдун эгизи Кундуз Эсенгул кызы менен
— Кичинеңерде чогуу ойноп, издешкен жакын белеңер же кадимки бир туугандардай эле өстүңөрбү?
— Албетте, кичинекей кезде урушкан учурлар көп эле болот. Ойноп жатып урушасың, кайра табышасың. Чыңгыз өзү абдан ак көңүл. Бирөөгө көп таарынбайт. Же бат эле жазылып кетет. Экөөбүз 6-класска чейин бир класста окудук. Апабыз Россияда иштегендиктен, 6-классты ошол жактан окуганбыз. Андан кийин Нарынга кетип калдык. Чыңгыз Нарындагы Кыргыз-түрк лицейинде окуду. Жогоруда айткандай, биз 1-класста окуп жүргөндө эле атабыз каза болуп калган. Апам жалгыз өзү беш баланы тарбиялап, жогорку билим берди. Бизди ушул даражага жеткирген ошол киши. Апам билими боюнча биолог болгондуктан Нарындагы медициналык окуу жайда сабак берчү. Бирок турмуш шартка байланыштуу кийин Россияга барып соода кылып жүрдү. Кичинекей кезибизде Чыңгыз экөөбүз бир бала бакчага барып, чогуу ойноп, жетелешип чоңойдук. Мен ооруп калсам, Чыңгыз да ооруп калчу. Же тескерисинче болчу. Ортодо кандайдыр бир байланыш бар, башка бир туугандарыңа караганда, баары бир өзгөчө жакындык болот экен. Чыңгыз Бишкекте жүрүп ичинен кыжалат болуп жатса, мен да сезем. Кадимкидей өзүмчө жаман боло берем.
©
Пресс-служба правительства / Сабыр Аильчиев
Чыңгыз Эсенгулов буга чейин өкмөттүн маалымат кызматын жетектеп келген
— Кесип тандоого келгенде эмне түрткү берди. Кандайча тандап калдыңыздар?
— Чыңгыз кичинесинен эле музыкага жакын болчу. Ал кезде "Ямаха" алуу кыял эле да. Жыгач рейкага "Ямаханын" сүрөтүн тартып алып эле черте берчү. Бизге "Руки вверхтин" ырларын ырдап, концерт да коюп берген учурлары болгон. Бирок экөөбүз тең чоңойгондо милиция кызматкери болууну самачубуз. Кийин ал Кыргыз улуттук университетинин экономика факультетинде окуп, мен апамдын сунушу менен юридикалык жогорку билимге ээ болдум. Апам "сен юрист болууга татыктуусуң, юрист же сот болгонуңду көргүм келет" деп айткандыктан, мен ушул кесипти тандап кеткем. Чыңгыз жөндөмүнө жараша журналистика айдыңында эмгектенип калды.
©
Фото / из личного архива Кундуз Эсенгуловой
Кундуз Эсенгул кызы: Чыңгыз кичинесинен эле музыкага жакын болчу. Ал кезде "Ямаха" алуу кыял эле да. Жыгач рейкага "Ямаханын" сүрөтүн тартып алып эле черте берчү. Бизге "Руки вверхтин" ырларын ырдап, концерт да коюп берген учурлары болгон.
— Тукумунда эгиз болгондо гана эгиз төрөлөт дешет го...
— Атамдын таенеси эгиз төрөгөн экен. Келечекте бизде да эгиз болор деп күтөбүз. Менин үй-бүлөмдө же Чыңгызда, мүмкүн эжелерибиздин үйүндө эгиз бөбөктөр төрөлүп калар .
Сөөгү өрттөлүп, о дүйнөгө узаган "маркум" кайтып келди. Индиядагы окуя
(жаңыланган 19:37 29.11.2020)
Эркек киши коронавирус инфекциясы менен ооруканага жаткырылып, бир нече күндөн кийин каза болду деген кабар келген.БИШКЕК, 29-ноя. — Sputnik. Индияда эркек киши үй-бүлөсү сөөгүн ооруканадан алып кетип өрттөп салгандан бир жумадан кийин үйүнө келди. Бул тууралуу NDTV телеканалына таянуу менен РИА Новости жазды.
Ноябрдын башында 75 жаштагы кишини коронавирус инфекциясы менен ооруканага жаткырышкан. Бир нече күндөн кийин ал каза болду деген кабар жакындарына угузулган. Сөөгү вирусту алдын алуу протоколуна ылайык сакталып, жакындарына анын бети гана көрсөтүлгөн.
Туугандарынын айтымында, сөөктү өрттөп, атайын ырым-жырымды өткөрүүгө даяр турушкан. Бирок аларга ооруканадан чалышып, сакайып чыккан жакынын алып кетүүнү өтүнүшкөн.
"Биздин оозубуз ачылып калды. Атабызды аман-соо үйгө алып келдик. Бирок кимдин сөөгүн өрттөгөнүбүздү билбейбиз", — деген кишинин уулу.
Кийин териштире келгенде, үй-бүлө мүчөлөрү коронавирус жуктурган дагы бир улгайган бейтапты кремациялаганы белгилүү болгон.
Белгилер: