Тема боюнча жаңылыктар: тибиртке

Толук версиясы

рус кырг

Түз эфир

Жаңылыктар

Кыргызстанда

Дүйнөдө

Экономика

Ой-пикир

Аналитика

Мультимедиа

Инфографика

Видеоклуб

Карикатура

Пресс-борбор

Пресс-видео

Пресс-сүрөт

Sputnik Спорт

Маалымат майданы

Тибиртке

тибиртке

18:12 21.05.2019
1552
Байым, бурадар, нөөп койдуңбу, зак... Нарынга барганда жашап жүргөндөй сүйлөшүңүз
Диалект менен говорлор — тилдин байлыгы. Sputnik Кыргызстан маалымат агенттиги жети дубандын "ички" тилин тизмектеп берүүнү улантат.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
16:49 14.05.2019
296
Эрешен, от май, мартуу, каркыт... Кепти байыткан бөтөнчө сөздөрдүн тизмеги
Мезгил жылдарга алмашкан сайын сөздөр "карып", баалуулугу артып баштайт. Заманбап жашоодо бул сөздөрдү колдонуп эле жүрөбүз, бирок айтылышы башкачараак болушу ыктымал же колдонуудан чыгып калган.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
13:50 07.05.2019
1666
Кемзир, жаван, ортак, балыш... Ошко барсаңыз бул сөздөр керек болот
Тилдин кооз, бай, уккулуктуу болушуна диалект менен говорлордун салымы чоң экендиги талашсыз. Sputnik Кыргызстан маалымат агенттиги жети дубандын "ички" тилин тизмектеп берүүнү улантат.
11:33 30.04.2019
1861
Ава, тепек, бадоот... Ысык-Көлгө барганда жергиликтүүдөй сүйлөшүңүз
Тилдин бай болушу үчүн диалект менен говорлордун мааниси чоң экендиги белгилүү эмеспи. Sputnik Кыргызстан маалымат агенттиги жети дубандын "ички" тилин тизмектеп берүүнү улантат.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
15:13 23.04.2019
2877
Амаки, үзүк, өлүмсанки, горо... Баткенге барганда сыр бербей сүйлөшүңүз
Түндүк жана түштүк диалектиден тышкары ар бир облус жашаган жеринин таасиринен улам колдонуп калган сөздөрү же илимий түшүнүк менен айтканда, говорлору бар. Алардын жардамы менен жалпы тил бай экендиги талашсыз. Анан калса, аймактарга барып калсаңыз сыр бербей сүйлөшүп кетсеңиз жаманбы?
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
16:01 02.04.2019
980
Көкүрөгүңүз абалкы кептерге чаңкап, сөзүңүз мокоп турабы? Архаизмдер топтому
Кээде маектешкен адамың айта турган оюн туура жеткире албай иренжитип коет. Пикирин көрктүү, бир сөзүн он кайталабай сүйлөгөн кишини угуп туруунун өзү керемет эмеспи. Ал эми ара-чолодо колдонула калчу абалкы сөздөр кептин маңызын арттырары шексиз.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
13:37 26.03.2019
775
Улакка ат алып, ага ысым таппай жатасызбы? "Манастагы" тулпарлар. III бөлүк
"Ат — адамдын канаты", "Ат ээси менен, баш мээси менен", "Атың барда эл тааны, атаң барда жер тааны", "Ат башына күн тууса, ооздугу менен суу ичет, эр башына күн тууса, өтүгү менен суу кечет", "Жакшы аттын жалын сакта, жакшы эрдин кадырын сакта" деген макалдардан эзелтеден адам менен жылкынын байланышы тыгыз болгонун билүүгө болот.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
16:07 19.03.2019
2405
Куда го түшүнүктүү, "сөөгү" эмнени билдирет? Кыргыздын туугандык байланышы
Бүгүн биз куда-сөөктүк байланыш жана анын түрлөрү тууралуу кеп кылабыз.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
13:13 12.03.2019
776
Бул аттарды баатырлар, эрлер минген! "Манас" эпосундагы тулпарлар. II бөлүк
Мал жандуу келген кыргыз эли жылкы баласын ар убак аздектеп келген. Өзгөчө акыркы жылдары улуттук спорттун өнүгүшү менен аттардын орду дагы да болсо жогорулады.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
17:53 05.03.2019
973
Министр — бий, мэр — бек. Илгери эл башындагыларды кантип аташкан
Тарыхта эркектердин саясий-коомдук ишмердүүлүгүндө алган наамдары убакыттын өтүшү менен өзгөрүп келген. Маселен, азыркы мамлекет башкаруучу президент болсо, илгери каган, кан, хан жана ажо деп аталган. Ошондой эле шаарды, урууну, айылды тескегендер өзгөчө наамга татыган.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
17:57 14.02.2019
312
Брокер, маклер, дуополия, вето... Экономикалык сөздөрдүн эбин таба аласызбы?
Күнүмдүк жашоодо экономика тармагына тиешелүү сөздөрдү укканда такалып, маанисин түшүнбөй бир саамга туруп калабыз. "Тибиртке" рубрикасынын кезектеги чыгарылышы дал ушул темада болот.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
15:08 29.01.2019
4684
Кызыңызга ат кое албай жатасызбы? "Манас" эпосундагы ысымдардын тизмеси
"Ааламга адам келди, ат коелу" демекчи, кичинекей бала аман-эсен төрөлгөндөн кийин ага ысым ыйгаруу дагы маанилүү учурлардан болуп эсептелет. Өзгөчө кыз балага жарашыктуу ат бергенге аракет кылабыз. Мындан улам Sputnik Кыргызстан маалымат агенттиги кыргыздардын нукура аттарын тапканга аракет кылды.
19:37 22.01.2019
1117
Билчү белеңиз? Араб жана фарс тилинен кирген сөздөрдүн тизмеги
Бул сөздөрдү сиз жашооңузда кездештирип эле жүрөсүз. Эгер кыргыздын нукура сөздөрү деп ойлосоңуз, жаңылышасыз. Себеби тилдин байышына сырткы булактардын таасири чоң. Маселен, бизге орус, латын, иран, араб, фарс, монгол жана башка тилдерден көптөгөн сөздөр кирген.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
17:04 30.10.2018
731
Чавадан, жылаажын, баргек, түрпү... Сейрек сүйлөнгөн сөздөргө саякат
Азыркы заманда сөз байлыгын кеңейтүү үчүн көркөм чыгарма бул жакта калсын, катардагы китепти окуганга убакыт жоктой сезилет. Кээде күнүнө 15 сөз болсо да билип алсам дейсиң.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
13:22 23.10.2018
467
Витилиго, аденома, парша, нанизм... Ак халатчандардын тилин чечмелейбиз
Өмүрүндө бир да жолу ооруканага баш бакпаган киши азыр өтө сейрек болуш керек. Доктурга жок дегенде тиш каратканы кайрылабыз. Ак халатчандардын тилиндеги бир топ термин жөнөкөй кыргыз үчүн түшүнүксүз.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
11:31 16.10.2018
744
Тарыхый сөздөрдүн маанисин билесизби? Зоолу, бычан, шап, оттук...
Бул сөздөрдү эзелки кылымды чагылдырган тарыхый, адабий китептерден жолуктурасыз. Окуп баратып тык токтоп калбайын десеңиз, материалга бир үңүлүп алыңыз.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
13:26 04.09.2018
681
Бешенең куник болсо, күзгүдөн өпкөлөбө! Өзгөчө сөздөн кеп курап...
Кыргыз эли абалтадан сөздү түздөн түз же кургак айтпай, аны айкалыштырып, уйкаштырып, бир бүтүнгө бириктирип, ойду курч, таамай, тассирдүү, элестүү берген. Мындай түшүнүк кыргыз тилинин эрежесинде фразеологизм деп аталат.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
15:29 08.08.2018
833
Кокуй, казы десе "казы-картаны" элестетип ийбеңиз. Омоним сөздөрдү билебизби?
Бир эле сөз ар кандай маанини бериши мүмкүн Маселен, казы деген сөз жылкынын кабырга, сүбөөлөрүнө бүткөн калың катмар май болсо, экинчиден казы шарияттын жоболоруна ылайык, сот ишин жүргүзгөн адам. Мындай сөздөр китепте омонимдер деп аталат.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
12:14 02.08.2018
2068
Жигит менен мырзанын айырмасы эмне? Эркектердин жашы боюнча аталышы
Кары адамдарды жалпысынан абышка, аксакал, чал деп атап, жаштарды мырза, жигит, улан деп айтып жүрөбүз. Бирок ар бири жаш куракка жана жашоодогу орду боюнча чечмеленет.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз
16:00 24.07.2018
1642
"Майлык" менен "суулуктун" айырмасы эмнеде? Турмуштук сөздөрдөн аксабаңыз
Негизи турмуш-тиричиликте жасап жүргөн нерселердин туура аталышын билбейбиз же маани бербейбиз. Маселен, бодо малды союп жаткан учурда анын этинен өзүңүзгө үлүш чыгарып алсаңыз же ээси белгилүү өлчөмдө эт кесип берсе, "кол кесер", "колустук" болот экенсиз.
Тибиртке — кыргызча туура сүйлөйбүз

Дагы жүктөгүлө